د قبایلي سیمو ښځو لپاره د انصاف نوې هیله: په پاکستان کې د خیبر ولسوالۍ کې د جینډر ډیسک پرانیسته

په قبایلي سیمو کې د ښځو لپاره د انصاف تر لاسه کولو لپاره د خیبر ضلعې په تاریخ کې لومړی ځل د جینډر ډیسک جوړ شوی، چې له امله یې ملیونونه ښځو ته د انصاف ترلاسه کولو لاره هواره شوې ده. په درې میاشتو کې د ښځو ۱۵ قضیې ثبت شوې دي، چې زیاتره یې د کورني تشدد اړوند دي. په دې کې د یوې زړې او له منځه تللې رواج غګ په اړه قضیه هم شامل ده. په ډېرو قضیو کې محکمې د ښځو په حق کې فیصلې کړې دي.

د تفصیلاتو له مخې، په خیبر ضلعه کې د ۱۱ لکه ۴۷ زره ابادۍ څخه ۶ لکه څخه زیاته ابادي ښځې دي. د نورو قبایلي ضلعو په څېر، دلته هم ښځې عدالت ته د رسېدو حق نه لري او دا کار د روایتونو خلاف ګڼل کېږي. د ښځو ۹۹ سلنه د کورنیو چارو لپاره خپل ژوند تېروي، او د دوی د تعلیم شرح هم د اندېښنې وړ ده. له همدې امله ښځې د قانوني حقوقو او عدالت تر لاسه کولو په اړه بې خبره دي. د کورني تشدد، د غیرت په نوم وژنې، د میراث حق څخه محرومیت، او په واده کې د خپل نظر د څرګندولو د حق نه لرلو په څېر مختلفو ستونزو سره مخ دي.

د خیبر پښتونخوا د پولیسو مشر اختر حیات خان په خیبر ضلعه کې د باړې په تاڼه کې د جینډر ډیسک پرانسته وکړه او ښځینه عمله یې وټاکله. د جینډر ډیسک یوې ښځینه کارکوونکې فاطمه افریدي زن نیوز ته وویل چې په دې لنډه موده کې مختلفې ۱۵ قضیې ثبت شوې دي، چې زیاتره یې د کورني تشدد اړوند دي. د دې قضیو څخه یوه د غګ په اړه وه. دسمبر په ۱۰مه یوې ځايي ښځې مسماة ح.س د ملزمانو ارشد او نورو پر وړاندې د غګ قضیه درج کړه، چې محکمې یې په حق کې فیصله وکړه.

د جینډر ډیسک یوې بلې ښځینه کارکوونکې ایمن افریدي وویل چې غګ د پښتني ټولنې یوه زړه او له منځه تللې رسم ده. د دې رسم له مخې، یو هلک د خپلې خوښې نجلۍ کور مخې ته څو ځله د خپل رشتې غوښتنې په حق کې اوازونه پورته کول. په اوسني وخت کې ځینې خلک د نجلۍ کور مخې ته هوایي ډزې کوي، او له دې وروسته نجلۍ یوازې د دغه هلک سره واده کولی شي، که څه هم دې ته دا رشتې د منلو وړ نه وي.

د جینډر ډیسک کارکوونکو وویل چې د دې له امله ښځو ته د قانوني مرستې ترلاسه کولو لاره برابره شوې ده او دا د هغو ښځو لپاره د امید یوه رڼا ده چې له عدل څخه محرومې وې. ځینې ښځې چې خپلې ستونزې یې جینډر ډیسک ته وړې وې، ویلي چې د دې اقدام په اړه خوشاله دي، خو دا ډیسک د سیمې د ښځینه ابادۍ لپاره ناکافي دی. دوی غوښتنه وکړه چې په هر تاڼه کې د جینډر ډیسک جوړ شي، او د لرې پرتو سیمو ښځو ته د دې اهمیت په اړه پوهاوی ورکړل شي.

د پاکستان خیبر باړۀ کې جوړ شوی جینډر ډیسک په دې وروستیو کې درې سپکې پېښې ثبت کړي دي، چې په هغو کې یو غگ پېښه هم شامله ده. دغه پېښې د هغو ښځو ستونزې راښکاره کوي چې په ورځني ژوند کې له ټولنیز فشار او ناامني سره مخامخ دي. د دې پېښو د راپور ورکولو له لارې جینډر ډیسک د دې ښځو لپاره د عدالت او پوره ملاتړ چمتو کولو ته ژمن دی.

د خیبر ضلعې د پولیسو مشر مظهر وویل اقبال چې عدالت ته د ښځو او نارینه وو لاسرسی د یو متمدن ټولنې بنیاد دی. په قبایلي سیمو کې ښځو ته د انصاف ترلاسه کول د روایتونو خلاف ګڼل کېدل. د دې نظام د ختمولو لپاره د جینډر ډیسک جوړول یو مهم ګام دی، او دا د قبایلي ښځو لپاره د امید یوه نوې څرک دی. هغه زیاته کړه چې په دې برخه کې نورې ښځینه پولیسې هم ګمارل شوې دي، او د جینډر ډیسک پراختیا د چارواکو د کارونو برخه ده.