جیبهای خالی نیازمندان در هوای سرد زمستان و بازار گرم کهنهفروشان
- Ariahn Raya
- Jan 14
- 2 min read

شدت سردی هوا در فصل زمستان باعث رونق بازار کهنهفروشی (لباسهای دستدوم) در ولایت هرات شده است.
شماری از خانوادههای نیازمند در ولایت هرات با شکایت از مشکلات اقتصادی خود میگویند که هزینه تأمین مواد غذایی از یک سو و تهیه لباس گرم زمستانی از سوی دیگر بر دوش خسته آنان سنگینی میکند.
خدیجه 38 ساله، بیوه زنی است که جیب خالی و مشکلات اقتصادی پایش را به بازار لیلامیها کشیده است، تا برای شش فرزند یتیماش لباس های دستهدوم را از دکانهای کهنهفروشی این بازار خریداری نماید.
وی با آهی سرد و سوزناک، تلخی زندگیاش را چنین روایت میکند: "جان مادر، 4 دخترک و 2 بچه دارم، من هم مادرم و هم پدر برای این یتیم های خود، در خانه چیزی برای خوردن نداریم، من برای پیدا کردن لقمه ای نان شب این کودکان خود حیران می مانم، زمستان هم از این طرف آمد، از کجا کنم لباس گرم و جدید را؟ مجبورم جمپر و کلاه کهنه را بگیرم."
خدیجه با گلویی پر از بغض میگوید که شوهرش سرباز اردوی ملی در نظام جمهوریت بوده و در جنگ با طالبان کشته شده است. "راه دیگری نبود که شوهرم کار کند، آخر رفت به اردوی ملی، هشت ماه از وظیفه و درس نظامی اش تیر شد، که احوال شهید شدن اش رسید، تکه تکه شده بود، کاش من به عوض اش می مردم، اما کودکانم پدر و نان آور می داشت."
شیما، خانم میانسال دیگری است که لباسهای کهنه (دستدوم) را بر دست دارد.
وی میگوید که نبود توان مالی و زمینه شغلی، توان خرید لباسهای جدید زمستانی را از او سلب کرده است. "ما که مردم فقیر و تنگدست هستیم، صبح تا شام در این خانه و آن خانه همسایه لباس می شویم، خانه تکانی می کنم، تا بتوانم مصرف خانه خود را پیدا کنم، شوهرم مریض و در خانه افتاده است، به دو صد و پنجاه افغانی برای خود و 4 کودک خود جاکت و جمپر ها را خریدم، چاره چیست؟"
از سوی هم، شماری از داکتران در ولایت هرات پوشیدن پوشاکهای کهنه را عامل ابتلای افراد به بیماریهای گوناگون عنوان میکنند.
سلما حیدری، یکی از داکتران متخصص، میگوید: "لباس های کهنه موجب مریضی های زیادی می شود، از حساسیت ها گرفته تا بیماری های چون، هپایتیت، سوزاک، سفلیس، تبخال تناسلی و دیگر امراض، اما باید بسیار حساس باشیم و کوشش کنیم تا حد امکان از لباس دسته دوم و کهنه استفاده نکنیم."
ناهید کریمی، یکی دیگر از داکتران، میگوید که خانوادههای نیازمند باید لباسهای دستدوم را پس از ضدعفونی بپوشند. "در قدم اول باید تلاش کنیم، تا از لباس های کهنه خود داری کنیم، اما چون خانواده ای فقیر نیاز به لباس گرم دارند، باید اول لباس ها را با آب و صابون شستشوی کنند، آن را ضد عفونی و بعد در نور آفتاب قرار دهند، تا مکروب و ویروس اگر در این لباسها است از بین برود."
سردی زمستان و فقر اقتصادی در حالی بازار کهنه فروشان را داغ ساخته است، که اوچا یا دفتر سازمان ملل متحد در امور هماهنگی کمک های بشر دوستانه میگوید که یک سوم از جمیعت افغانستان که حدود 14.8 میلیون نفر را شامل می شود در سال جاری میلادی برای زنده ماندن، نیازمند کمک های بشری اند.