خبرنگاران افغان در آستانه خاموشی؛ افزایش فشارها و فرسایش رسانه‌ها در سایه حکومت طالبان
- Zan News
- May 3
- 2 min read
در روز جهانی آزادی مطبوعات، نهادهای بین‌المللی و داخلی از وخامت وضعیت رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران در افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که در یک سال گذشته، محدودیت‌ها و تهدیدها علیه رسانه‌های مستقل و خبرنگاران به‌گونه بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است.
بر اساس گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان، تنها از ماه می 2024 تا کنون، بیش از 215 مورد نقض آزادی رسانه‌ها ثبت شده که شامل 175 مورد تهدید و 40 مورد بازداشت خبرنگاران می‌باشد. این آمار نسبت به دوره مشابه پیشین، افزایش 58 درصدی را نشان می‌دهد. از میان افراد بازداشت‌شده، 10 خبرنگار هنوز در زندان به‌سر می‌برند که هفت نفر از آنان به احکام حبس میان 7 ماه تا 3 سال محکوم شده‌اند.
در همین حال، دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) با نشر بیانیه‌ای اعلام کرده است که رسانه‌های آزاد و مستقل در این کشور به‌طور تدریجی در حال فرسایش‌اند. به گفته این نهاد، محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی طالبان و فشارهای اقتصادی، دوام فعالیت رسانه‌ها را به‌شدت تهدید کرده است.
رزا اوتونبایوا، رئیس یوناما، در پیامی به مناسبت روز جهانی مطبوعات تأکید کرده است که وجود یک بخش رسانه‌ای متنوع و آزاد، برای شفافیت، اعتماد عمومی و حکومت‌داری پاسخ‌گو حیاتی است.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان نیز در پیامی تصویری، خواستار آزادی فوری خبرنگاران زندانی شده و هشدار داده است که زنان خبرنگار به‌ویژه در معرض خطر تبعیض، خشونت و بازداشت خودسرانه قرار دارند. او از جامعه جهانی خواسته تا از خبرنگاران افغان، به‌ویژه آنان که در تبعید به‌سر می‌برند، حمایت کنند.
هم‌زمان آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، گفته است: "آزادی مردم، وابسته به آزادی بیان است. وقتی خبرنگاران نتوانند آزادانه گزارش دهند، همه ما آسیب می‌بینیم."
این در حالی است که سازمان گزارشگران بدون مرز در تازه‌ترین شاخص جهانی آزادی مطبوعات، افغانستان را در میان 180 کشور در جایگاه 175 قرار داده است. این سازمان هشدار داده که فشارهای سیاسی، تهدیدهای امنیتی و بحران اقتصادی، از عوامل اصلی تضعیف آزادی رسانه‌ها در سطح جهانی هستند.
گفتنی است که در حال حاضر، خبرنگاران و رسانه‌های افغانستان نه‌تنها با سانسور شدید و خطر بازداشت مواجه‌اند، بلکه برای ادامه فعالیت خود با بحران اقتصادی فزاینده نیز روبه‌رو شده‌اند. بسیاری از رسانه‌ها ناگزیر شده‌اند فعالیت‌شان را متوقف کنند.
