طالبان با نشانی‌کردن پاسپورت‌های دختران دانشجوی بازگشته از ایران، مانع ادامه‌ی تحصیل آنان می‌شوند
- Tamim Attaiy
- Jul 3
- 2 min read
در تازه‌ترین اقدام سرکوبگرانه، گروه طالبان دست به شناسایی و نشانه‌گذاری پاسپورت‌های شماری از دختران دانشجوی افغانستانی زده است که اخیراً برای مدتی کوتاه از ایران به افغانستان برگشته‌اند. این اقدام که به‌منظور جلوگیری از بازگشت مجدد آنان به تحصیل صورت گرفته، واکنش تند و نگرانی جدی نهادهای مدافع حقوق بشر را به‌همراه داشته است.
فعالان حقوق بشر افغانستان در گزارشی اعلام کرده است که در جریان تنش 12 روزه میان ایران و اسرائیل، شماری از دانشجویان دختر به‌صورت موقت خاک ایران را ترک کرده و به افغانستان بازگشتند. با این حال، نهادهای اطلاعاتی و امنیتی طالبان پس از ورود آنان، پاسپورت‌هایشان را نشانی کرده‌اند؛ اقدامی که هدف آشکار آن، محروم‌سازی سیستماتیک زنان از حق تحصیل و تداوم تبعید علمی آنان است.
ادامه‌ی یک سیاست زن‌ستیزانه
این اقدام تازه، در تداوم سیاست‌های سرکوب‌گرانه‌ی گروه طالبان علیه حقوق زنان و به‌ویژه حق آموزش دختران قرار می‌گیرد. پیش‌تر نیز در تاریخ اول سنبله 1402، طالبان از سفر گروهی از دختران دانشجو از میدان هوایی کابل به کشورهای مقصد تحصیلی جلوگیری کرده بود. آن زمان، ده‌ها دختر که رویاهای علمی‌شان را در چمدان نهاده بودند، تنها به جرم زن‌بودن و دانش‌طلبی، در پای پرواز نگه داشته شدند.
طالبان، به‌عنوان یک رژیم نامشروع، واپس‌گرا و زن‌ستیز، در طول چهار سال گذشته عملاً دست به نابودی ساختار آموزشی دختران زده و با ممنوعیت آموزش فراتر از صنف ششم، تعطیلی دانشگاه‌ها برای زنان، محدودیت در سفر، تحمیل محرم شرعی، و حالا شناسایی رسمی و تهدید دختران تحصیل‌کرده در خارج از کشور، عملاً جامعه‌ی افغانستان را از نیمی از ظرفیت انسانی خود محروم کرده‌اند.
نتیجه‌گیری
طالبان با سیاست‌های زن‌ستیزانه و ضدآموزشی خود، نه‌تنها حقوق بنیادین نیمی از جامعه را سلب کرده‌اند، بلکه اکنون در تلاش‌اند تا تحصیل در خارج از کشور را نیز برای دختران به رؤیایی دور از دسترس تبدیل کنند. نشانی‌کردن پاسپورت‌ها و ایجاد ممنوعیت‌های بازگشت، گامی دیگر در پروژه‌ی ساخت «افغانستان خاموش» است؛ سرزمینی که در آن دانش، زن و آزادی، همگی ممنوع‌اند.
اکنون زمان آن است که جامعه‌ی جهانی، سازمان‌های حقوق بشری، و مدافعان آموزش برای همه، با صدایی بلندتر و اقدامی قاطع‌تر در برابر سیاست پاک‌سازی جنسیتی و تحصیلی طالبان بایستند. سکوت در برابر این جنایت، همراهی با آن است.
