روز جهانی آزادی مطبوعات؛ تمرکز کنفرانس سالانه مرکز آزادی بیان در کانادا بر وضعیت رسانه‌ها در افغانستان
- Tamim Attaiy
- May 7
- 2 min read
تورنتو – کانادا: هم‌زمان با روز جهانی آزادی مطبوعات، کنفرانس سالانه مرکز آزادی بیان با حضور گسترده خبرنگاران، استادان دانشگاه، و فعالان رسانه‌ای از کشورهای مختلف، از جمله افغانستان، در شهر تورنتوی کانادا برگزار شد.
این نشست با تمرکز بر چالش‌ها و فرصت‌های ژورنالیزم در جوامع دموکراتیک و سرکوب‌گر، به‌ویژه وضعیت نگران‌کننده آزادی بیان در افغانستان تحت حاکمیت طالبان، در قالب دو میز گفتگو برگزار گردید.
میز نخست با عنوان "حقیقت در عصر سرکوب"، به رهبری لطف‌الله نجفی‌زاده، رئیس تلویزیون آمو، برگزار شد. جنیفر هالت (نشریه والروس)، میشل شپرد (CJFE)، برنت جولی (CAJ)، و لوکان (استاد علوم سیاسی دانشگاه تورنتو) در این پنل به بررسی تفاوت‌های موجود میان فضای رسانه‌ای در کشورهای دموکراتیک و سرکوب‌گر پرداختند. سخنرانان بر اهمیت ساختارهای حمایتی در کشورهای آزاد و فقدان این امکانات در کشورهایی چون افغانستان تأکید کردند.
میز دوم این کنفرانس، تحت عنوان "از سرخط تا سکوت؛ مبارزه برای ژورنالیزم در افغانستان"، به وضعیت دشوار خبرنگاران افغانستان اختصاص داشت. این بخش به گردانندگی سامیه مدوار از نشریه والروس و با حضور فریده نیکزاد (دانشگاه کارلتون)، شعیب رحیم (استاد دانشگاه)، و زهرا نادر (مؤسس زن‌تایمز) برگزار شد. سخنرانان به شرایط سرکوب‌گرانه طالبان، محدودیت‌های گسترده برای رسانه‌ها، و مقاومت روزنامه‌نگاران زن در برابر سانسور و تهدید پرداختند.
باب ری، نماینده دایمی کانادا در سازمان ملل، در سخنرانی‌اش گفت: "رسانه‌ها در بسیاری از کشورها به‌گونه‌ای سیستماتیک هدف قرار گرفته‌اند و جامعه جهانی باید در دفاع از آزادی بیان متحد عمل کند."
نجیب اصیل، رئیس مرکز آزادی بیان، با اشاره به سال 2024 به‌عنوان یکی از خون‌بارترین سال‌ها برای خبرنگاران گفت: "دست‌کم 124 خبرنگار در 18 کشور جان باخته‌اند که این آمار در پنج دهه گذشته بی‌سابقه است."
در این نشست، از ریچل پالفر، رئیس سازمان Journalists for Human Rights (JHR)، به‌خاطر حمایت و تسهیل انتقال بیش از 2400 خبرنگار و فعال حقوق بشر افغان به کانادا از سال 2021 بدین‌سو، تقدیر شد.
همچنین از ربابه محمدی، هنرمند افغان، به‌پاس مقاومت و فعالیت هنری‌اش در دفاع از حقوق زنان افغانستان با وجود معلولیت جسمی، قدردانی به‌عمل آمد.
سخنرانان کنفرانس، از جمله نجیب اصیل، خواهان افزایش حمایت دولت کانادا و نهادهای رسانه‌ای بین‌المللی از خبرنگاران افغان در خطر، به‌ویژه در پاکستان، ایران و ترکیه، شدند. او بر ضرورت همکاری در زمینه کاریابی، اسکان و حفاظت از جان روزنامه‌نگاران افغان تأکید کرد.
در پایان، شماری از خبرنگاران و مسئولان سازمان‌های بین‌المللی حامی آزادی بیان از طریق پیام‌های ویدیویی، دیدگاه‌های خود را درباره وضعیت جهانی رسانه‌ها، به‌ویژه شرایط سرکوب‌گر در افغانستان، به اشتراک گذاشتند.
