نتایج جستجو

Photo: Save the Children سازمان نجات کودکان اعلام کرده است که حدود 37 هزار کودک زیر پنج سال و 10 هزار زن باردار و شیرده در مناطق زلزله‌زده افغانستان با سوءتغذیه حاد دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این نهاد گفته است که بیش از 91 هزار تن در مناطق آسیب‌دیده نیازمند حمایت فوری تغذیه‌ای هستند و کودکان در میان آسیب‌پذیرترین گروه‌ها قرار دارند. به گفته این سازمان، کاهش بودجه‌های بین‌المللی باعث تعطیلی نزدیک به 80 مرکز درمانی و تیم سیار در شرق افغانستان شده و دسترسی حدود 564 هزار تن به خدمات صحی محدود شده است. رئیس بخش حمایت سازمان نجات کودکان در افغانستان هشدار داده است: «سوءتغذیه کودکان از قبل یک وضعیت اضطراری بود و زلزله‌ها این بحران را عمیق‌تر می‌کنند.» این در حالی است که بر بنیاد آمار‌ها، نزدیک به پنج میلیون کودک در افغانستان با کمبود شدید غذا روبه‌رو هستند و پیش‌بینی می‌شود بیش از سه میلیون کودک تنها در سال جاری به سوءتغذیه دچار شوند.

Sent to ZanTV با گذشت چهار سال از تسلط طالبان، دروازه‌های مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم و دانشگاه‌ها همچنان بسته مانده است. در این مدت، نهادهای بین‌المللی و کشورهای مختلف بارها خواستار بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها شده‌اند، اما طالبان هیچ اقدام عملی در این زمینه نکرده‌اند. جنبش مقتدر زنان افغانستان به مناسبت روز جهانی سواد (8 سپتمبر) با نشر بیانیه‌ای این محرومیت را محکوم کرده و آن را نقض آشکار حقوق بشر و خاموش‌کردن آینده یک ملت خوانده است. در بیانیه آمده است: «تنها جرم دختران افغان زن‌بودن است.» این جنبش تأکید کرده است که طالبان با سیاست‌های تبعیض‌آمیز میلیون‌ها دختر را از حق آموزش محروم کرده‌اند. سواد تنها خواندن و نوشتن نیست، بلکه چراغ آزادی، عدالت و پیشرفت است و خاموش‌کردن آن به معنای تاریک ساختن آینده افغانستان خواهد بود. به گفته جنبش، هیچ جامعه‌ای بدون زن باسواد و آگاه به سعادت و پیشرفت نمی‌رسد و محروم‌کردن دختران از آموزش، افغانستان را به‌سوی تباهی می‌کشاند. جنبش مقتدر زنان افغانستان از سازمان ملل، شورای حقوق بشر و جامعه جهانی خواسته است سکوت در برابر این تبعیض سیستماتیک را بشکنند، بر طالبان فشار بیاورند تا مکاتب و دانشگاه‌ها را بر روی دختران بازگشایی کنند و صدای خاموش‌شده دختران افغان را در سطح جهانی بازتاب دهند. این جنبش در پایان تأکید کرده است: «بدون زن باسواد، افغانستان نجات نمی‌یابد و بدون حق آموزش، صلح پایدار امکان‌پذیر نیست.»

Sent to Zan TV در پی انفجار مواد منفجره در یک خانه مسکونی در ولسوالی بالابلوک ولایت فراه، هفت عضو یک خانواده به‌شمول یک زن و پنج کودک جان باختند. فدا محمد سعاد، ولسوال طالبان در بالابلوک، با نشر خبرنامه‌ای گفته است که این رویداد روز دوشنبه (17 سنبله) در قریه نوآباد رخ داده است. به گفته او، حادثه زمانی رخ داد که مواد تعبیه‌شده در خانه فردی به‌نام جان محمد، مشهور به «ملنگ جانان قلندری»، منفجر شد و جان او، همسرش و پنج کودک خانواده‌اش را گرفت. مسؤولان محلی طالبان تأیید کرده‌اند که یکی از قربانیان که به‌شدت زخمی بود، هنگام انتقال به شفاخانه جان باخته است. این حادثه بار دیگر نشان می‌دهد که مواد منفجره زندگی غیرنظامیان، به‌ویژه زنان و کودکان را به‌طور مستقیم تهدید می‌کند. به‌دلیل درگیری‌های طولانی‌مدت در افغانستان، بسیاری از مناطق جنگ‌زده همچنان پر از ماین و مهمات منفجرنشده است و قربانیان اصلی آن زنان و کودکان‌اند.

Photo: AFP / Getty Images via DW سازمان عفو بین‌الملل در شصتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل هشدار داد که سرکوب زنان و نقض حقوق بشر توسط طالبان تشدید شده و نیاز به ایجاد یک میکانیسم مستقل بین‌المللی برای بررسی و پاسخگویی این گروه، وجود دارد. این سازمان روز سه‌شنبه (18 سنبله) در بیانیه‌ای گفت که طالبان منتقدان خود را بازداشت، شکنجه و ناپدید می‌کنند. در بیانیه همچنین آمده است که اقلیت‌های مذهبی و قومی هدف حملات طالبان قرار گرفته‌اند؛ از جمله 50 مرد اسماعیلی در بدخشان که مجبور به تغییر مذهب شدند. به گفته عفو بین‌الملل، نظامیان پیشین و خبرنگاران نیز پس از بازگشت از کشورهای همسایه با تهدید مستقیم طالبان روبه‌رو می‌شوند. این سازمان تأکید کرد که تنها یک سازوکار مستقل بین‌المللی می‌تواند نقض گسترده حقوق بشر در افغانستان را بررسی و ثبت کند. پیش از این، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر برای افغانستان، نیز خواستار ایجاد چنین میکانیسمی شده بود. فعالان حقوق بشری می‌گویند ادامه سکوت در برابر نقض سیستماتیک حقوق زنان، اقلیت‌ها و منتقدان در افغانستان، به معنای مشروعیت‌بخشی به سرکوب طالبان است.

Social Media محمد عمر مخلص، فرمانده پیشین طالبان در ولایت پکتیا و از اعضای شبکه حقانی، در مراسم خداحافظی‌اش اعتراف کرده است که این گروه مأموریت داشته تا همه خبرنگاران را به قتل برساند. او گفته است بسیاری از خبرنگاران توانسته‌اند با فرار از کشور جان خود را نجات دهند. مخلص در سخنرانی خود تصریح کرده است: «ما تمام خبرنگاران را می‌کشتیم. این‌ها خبرنگار نبودند، خائن بودند. ما این‌ها را تعقیب می‌کردیم، اما نجات یافتند و به باداران‌شان رسیدند.» او پس از برکناری از سوی هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، اکنون به‌عنوان آمر حوزه سوم امنیتی کابل تعیین شده است. منابع تأیید می‌کنند که این تغییر باعث تنش شدید میان هبت‌الله و سراج‌الدین حقانی شده بود. شکنجه سیستماتیک خبرنگاران در حالی‌که طالبان همواره از «عفو عمومی» سخن می‌زنند، خبرنگاران افغان روایت‌های دردناک و تکان‌دهنده‌ای از بازداشت، شکنجه و تهدید مرگ توسط این گروه ارائه کرده‌اند. «احمد» (نام مستعار)، یک خبرنگار که به‌دست طالبان بازداشت شده بود، روایت می‌کند: بعد از انتقال به زندان و سلول وحشتناک که هر لحظه صدای شکنجه شنیده می‌شد، روح از بدن انسان جدا می‌شد. آن‌قدر ترسیده بودم که بدنم بی‌حس شده بود. وقتی نوبت من رسید، با کیبل برق می‌زدند، با سیخ‌های داغ می‌سوزاندند، روی صورتم تُف می‌انداختند و حتی ادرار کردند. بی‌هوش شدم و وقتی به‌هوش آمدم، باز هم لت‌وکوب ادامه داشت. این روند چندین روز دوام کرد. او می‌افزاید: «یک روز، یکی از طالبان که قبلاً ندیده بودمش آمد و پرسید چند گزارش درباره مجاهدین ما نشر کرده‌ای؟ گفتم من فلم‌بردار هستم، نه گزارشگر. با اینکه تمام بدنم زخمی بود، دستور داد گوشش را ببرید. همان لحظه گوشم را بریدند و دوباره بی‌هوش شدم.» سیاست خاموش‌سازی صداهای مستقل این روایت تنها یکی از ده‌ها نمونه مستند از رفتار طالبان با خبرنگاران است. طی سه سال گذشته، شماری از خبرنگاران در افغانستان بازداشت، شکنجه، ناپدید و حتی کشته شده‌اند. اعتراف تازه فرمانده پیشین طالبان نشان می‌دهد که حذف فیزیکی خبرنگاران نه یک اقدام فردی، بلکه بخشی از سیاست سیستماتیک طالبان برای خاموش ساختن صداهای مستقل بوده است.

Photo: Salvatore Di Nolfi / Keystone via AP Photo کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل می‌گوید محدودیت‌های طالبان بر زنان باعث شده که افغانستان در میان کشورهایی با بالاترین آمار مرگ‌ومیر مادران قرار گیرد. ولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر، روز دوشنبه (17 سنبله) در آغاز شصتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل گفت که طالبان نه‌تنها زنان را از دسترسی به خدمات صحی محروم کرده‌اند، بلکه حقوق اساسی آنان را نیز نقض کرده‌اند. به‌گفته‌ی او، چهار سال پس از تسلط طالبان، حذف زنان و دختران از زندگی عمومی «تقریباً کامل» شده است. این سخنان در حالی مطرح می‌شود که طالبان در چهار سال گذشته محدودیت‌های گسترده‌ای بر زنان وضع کرده‌اند؛ از جمله بستن مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم، محروم‌سازی از دانشگاه‌ها و منع آموزش‌های طبی. در برخی مناطق، زنان حتی بدون محرم مرد اجازه دسترسی به خدمات صحی را ندارند.

Photo: AP/Ebrahim Noroozi وقتی جهان بر حق آموزش تأکید می‌کند، کابل در تاریکی فرو می‌رود در هشتم سپتمبر، جهان بار دیگر «روز جهانی سوادآموزی» را گرامی داشت؛ روزی که یادآور حق بنیادین خواندن و نوشتن برای همۀ انسان‌هاست. اما در افغانستان، جایی که طالبان با فرمان‌های خود آموزش دختران را ممنوع کرده‌اند، این روز بیش از آن‌که جشن باشد، به یادآور خاموشی و سرکوب بدل شده است. بحران آموزشی زیر سایۀ طالبان طبق گزارش یونسکو و یونیسف، از زمان بازگشت طالبان در آگوست 2021: حداقل 1.4 تا 2.5 میلیون دختر افغان از تحصیل متوسطه و عالی محروم شده‌اند. این محرومیت معادل 80٪ دختران در سن مکتب است. در مجموع، نزدیک به 2.2 میلیون دختر پس از صنف ششم امکان آموزش ندارند. اگر ممنوعیت ادامه یابد، تا سال 2030 بیش از 4 میلیون دختر از چرخه آموزشی حذف خواهند شد. همچنین تخمین زده می‌شود که هر دختر افغان طی سه سال گذشته بیش از 3600 ساعت آموزشی را از دست داده باشد. دستاوردهای بربادرفته در دوره جمهوریت، افغانستان با وجود چالش‌ها شاهد پیشرفت نسبی بود: نرخ سواد زنان بزرگسال از 17٪ در 2011 به 30٪ در 2018 رسید. حضور زنان در دانشگاه‌ها در سال 2020 به بیش از 21٪ کل دانشجویان افزایش یافت. آموزش دختران به کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و رشد درآمد سرانه از 810 دالر (2001) به 2590 دالر (2020) کمک کرد. طالبان با ممنوعیت آموزش، این دستاوردهای شکننده را عملاً نابود کرده‌اند. پیامدهای انسانی و اقتصادی سلامت یونیسف هشدار داده است که محرومیت آموزشی زنان می‌تواند باعث 1600 مرگ اضافی مادر و 3500 مرگ نوزاد شود؛ زیرا کمبود پرستاران و پزشکان زن به بحران درمانی دامن خواهد زد. اقتصاد طبق محاسبات سازمان‌های بین‌المللی، افغانستان به دلیل محرومیت آموزشی دختران سالانه 2.5٪ از تولید ناخالص داخلی معادل 5.4 میلیارد دالر را از دست می‌دهد. اجتماع افزایش ازدواج کودکان، کار اجباری، خشونت خانگی، افسردگی و حتی خودکشی در میان دختران از پیامدهای مستقیم این ممنوعیت‌هاست. مقاومت در تاریکی با وجود فشارها، صدای مقاومت خاموش نشده است: شبکه‌های مخفی مانند ابتکار پاراستو حکیم در 16 ولایت، بیش از 2800 دختر را در 35 مکتب زیرزمینی آموزش می‌دهند. پلتفرم‌های دیجیتال همچون LEARN Afghanistan کلاس‌های آنلاین مخفی برای صدها دانش‌آموز دختر فراهم کرده‌اند. این حرکت‌ها نشان می‌دهد که کتاب و قلم، حتی در تاریک‌ترین شرایط، ابزار مقاومت‌اند. صدای جهان و سکوت طالبان روزا اتونبایوا، نمایندۀ ویژه سازمان ملل در افغانستان، به‌تازگی گفت: «کتاب‌ها نه تنها سرچشمۀ دانش، بلکه راهی برای دستیابی به رفاه پایدار هستند. فراهم‌کردن دسترسی برابر به آموزش برای آینده افغانستان حیاتی است.» اما طالبان همچنان بی‌اعتنا به این هشدارها، سیاست خود را «شرعی» و «فرهنگی» توجیه می‌کنند—دروغی که در تضاد کامل با آموزه‌های اسلامی و اسناد حقوق بشر جهانی است در نتیجه‌: آزمون جهانی در کابل روز جهانی سوادآموزی باید جامعه جهانی را به یاد این حقیقت بیندازد: سکوت در برابر طالبان، به معنای شراکت در خاموش کردن چراغ دانش است. اگر جهان بر «توسعه پایدار» و «آموزش همگانی» تأکید دارد، آزمون اصلی آن امروز در افغانستان است. در کشوری که طالبان قلم را از دست دختران می‌گیرند، هر کلاس مخفی، هر کتاب ورق‌خورده و هر دختری که به یادگیری ادامه می‌دهد، صدای بلند آزادی و مقاومت است.

Photo: UNAMAnews/X به مناسبت روز جهانی سواد، دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) بر ضرورت دسترسی همگانی به آموزش، به‌ویژه برای زنان و دختران تأکید کرده است. این نهاد امروز دوشنبه (17 سنبله) در صفحه ایکس خود به نقل از رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در افغانستان، نوشته است: «کتاب‌ها نه‌تنها منبع دانش هستند، بلکه راهی برای رفاه پایدار به شمار می‌آیند.» یوناما در این پیام ضمن گرامی‌داشت از میراث ادبی غنی افغانستان، خواستار دسترسی فراگیر و برابر به آموزش برای همه شهروندان، به‌ویژه زنان و دختران شده است. این در حالی است که چهار سال از بسته‌ماندن مکاتب بالاتر از صنف ششم و محرومیت دختران از دانشگاه‌ها تحت حاکمیت طالبان می‌گذرد. این گروه تاکنون هیچ اقدامی برای بازگشایی آن‌ها انجام نداده است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، نیز اخیراً در واکنش به پرسشی درباره گنجاندن آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در راهبرد انکشاف ملی، آن را «مسئله‌ای جزئی» توصیف کرده بود. گفتنی است روز جهانی سواد از سال 1967 میلادی از سوی یونسکو تعیین شده و همه‌ساله در 8 سپتامبر گرامی داشته می‌شود.

Photo: AP Photo یک هفته پس از زمین‌لرزه مرگبار در شرق افغانستان، سازمان جهانی صحت (WHO) اعلام کرده است که این فاجعه تاکنون جان بیش از 2200 نفر را گرفته، 3640 نفر را زخمی کرده و نزدیک به 6800 خانه را ویران کرده است. در مناطق کوهستانی با دسترسی دشوار، عملیات جست‌وجوی بازمانده‌گان و رساندن کمک‌های فوری همچنان ادامه دارد. براساس گزارش تازه WHO، حدود 84 هزار نفر در ولایت‌های کنر، ننگرهار و لغمان از این رویداد متأثر شده‌اند. از میان زخمیان، 42 درصد را زنان و دختران و 10.3 درصد را کودکان زیر پنج سال تشکیل می‌دهند. این نهاد تأکید کرده است: «نیاز به حمایت روانی و صحی برای کودکان و خانواده‌ها فوری است.» تاکنون بیش از 400 مشاوره و ارجاع روانی توسط تیم‌های سیار ارائه شده است. ‏WHO همچنین گزارش داده که 43 تُن دارو و تجهیزات طبی به مناطق آسیب‌دیده ارسال شده و تیم‌های صحی سیار در ولسوالی نورگل کنر و ننگرهار خدمات درمانی و روانی ارائه می‌دهند. این سازمان هشدار داده که تنها در فاصله 2 تا 7 سپتامبر، 734 مورد بیماری‌های ساری در کنر ثبت شده است؛ از جمله 473 مورد عفونت‌های تنفسی، 231 مورد اسهال و 39 مورد مالاریا. زنان و کودکان بیشتر از همه در معرض ابتلا و پیامدهای جدی این بیماری‌ها قرار دارند. یکی از چالش‌های مهم در روند کمک‌رسانی، کمبود داکتران زن عنوان شده است؛ مشکلی که دسترسی زنان و دختران به خدمات درمانی را به شدت محدود کرده است. سازمان جهانی صحت اعلام کرده برای ادامه عملیات و پاسخ‌گویی فوری به نیازهای بازمانده‌گان، به 4 میلیون دالر کمک اضطراری نیاز دارد. این در حالی است که زمین‌لرزه 6 ریشتری شام یک‌شنبه (9 سنبله) ولایت‌های شرقی افغانستان به‌ویژه کنر را لرزاند. طالبان نیز تلفات این رویداد را تاکنون بیش از 2200 کشته و 3600 زخمی اعلام کرده‌اند.

Photo: United Nations / DPPA گزارشگران بدون مرز (RSF) با محکوم‌کردن آزار و اذیت مداوم خبرنگاران افغان از سوی طالبان، از کشورهای ثالث خواسته است تا با اعطای ویزا و تضمین امنیت، آنان را از خطر بازگشت اجباری به افغانستان محافظت کنند. مارتین روکس، رییس بخش بحران RSF، در واکنش به وضعیت خبرنگاران افغان گفته است: «از زمان بازپس‌گیری کابل در 15 آگست 2021، طالبان به‌طور پیوسته کنترل خود را بر رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران افغانستان تشدید کرده‌اند. این مردان و زنان که تنها به‌خاطر مأموریت‌شان برای گزارش حقایق کار می‌کنند، هر روز در معرض تهدید، بازداشت و شکنجه قرار دارند. پس از چهار سال حاکمیت طالبان، خطرات مداوم، نبود اطمینان و چالش‌هایی که خبرنگاران حتی در کشورهایی که به آنجا فرار می‌کنند با آن مواجه‌اند، غیرقابل تحمل است.» او تأکید کرده است: «پذیرش خبرنگاران افغان باید با توجه به شدت این بحران بین‌المللی دوباره مورد ارزیابی قرار گیرد. چه به‌عنوان محل ترانزیت و چه به‌عنوان میزبان نهایی، همه کشورها باید از نادیده‌گرفتن این موضوع دست بردارند، خطر بازگرداندن یا اخراج این خبرنگاران را تشخیص دهند و با اقداماتی چون صدور ویزا، حفاظت واقعی از آنان را تضمین کنند.» براساس گزارش RSF، از آغاز سال 2025 تاکنون 13 خبرنگار افغان از پاکستان به اجبار بازگردانده شده‌اند، در حالی‌که درخواست ویزای آنان برای کشورهای دیگر در حال بررسی بوده است. این نهاد همچنین از افزایش موارد رد ویزا توسط فرانسه در ماه جولای خبر داده است. گزارشگران بدون مرز به نقل از گزارش سازمان ملل هشدار داده است که تنها در سال 2025 بیش از سه میلیون افغان، از جمله نزدیک به 100 خبرنگار، از پاکستان و ایران مجبور به بازگشت خواهند شد؛ بازگشتی که خبرنگاران را در افغانستان در معرض خطر جدی نقض حقوق بشر قرار می‌دهد. این نهاد یادآوری کرده است که از زمان تسلط طالبان در آگست 2021 تاکنون، بیش از 165 خبرنگار بازداشت شده‌اند؛ شماری شکنجه و تعدادی دیگر به‌طور مستقیم تهدید شده‌اند. تنها در سال 2024، 12 رسانه به‌طور کامل بسته شد. به گفته RSF، از سال 2021 تاکنون این نهاد به 654 خبرنگار افغان کمک کرده است که 86 درصد آن‌ها از کشور خارج شده‌اند. از این میان، 169 خبرنگار در فرانسه اسکان داده شده‌اند و شماری هنوز به فعالیت رسانه‌ای ادامه می‌دهند. گزارشگران بدون مرز در پایان تأکید کرده است که «کشورهای میزبان یا ترانزیتی نباید چشم بر خطر بازگرداندن خبرنگاران افغان ببندند. اخراج یا رد ویزا، این خبرنگاران را مستقیم به دام طالبان بازمی‌گرداند.»