نتایج جستجو

Sent to Zan TV در ادامه واکنش‌ها به حکم بازداشت هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، و عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه توسط دادگاه کیفری بین‌المللی، «جنبش زنان افغانستان در تبعید» با نشر بیانیه‌ای، این اقدام را «گامی امیدبخش» در مسیر عدالت برای قربانیان، به‌ویژه زنان افغان توصیف کرده است. این جنبش در بیانیه خود تاکید کرده است که صدور این حکم، در شرایطی که برخی قدرت‌ها چون روسیه با نادیده گرفتن جنایات ساختاری طالبان به سمت به‌رسمیت‌شناسی این گروه گام برداشته‌اند، و سازمان ملل نشست‌هایی «مبهم و بی‌ثمر» درباره آینده سیاسی افغانستان برگزار می‌کند، می‌تواند کورسوی امیدی برای میلیون‌ها زن و دختری باشد که توسط طالبان از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی محروم شده‌اند. با این‌حال، این جنبش هشدار داده است که نباید اجازه داد تا این حکم تنها جنبه‌ای نمادین پیدا کند. در بیانیه آمده است: «برای تطبیق عملی آن، نیاز به ایجاد و فعال‌سازی یک کمیته بین‌المللی، قضائی مستقل و ناظر است که نه‌تنها روند پیگیری این پرونده‌ها را سرعت بخشد، بلکه از تلاش‌های سیاسی برای تطهیر چهره طالبان نیز جلوگیری کند.» این در حالی است که دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC)، حکم بازداشت هبت‌الله آخوندزاده و عبدالحکیم حقانی را به‌اتهام ارتکاب «جنایت علیه بشریت» و اعمال سیستماتیک تبعیض جنسیتی علیه زنان و دختران افغانستان صادر کرده است.

Photo: Wakil Kohsar/AFP/Getty Images دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) حکم بازداشت هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، و عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه را به‌دلیل ارتکاب «جنایت علیه بشریت» صادر کرده است. این اقدام در چارچوب تحقیقات این دادگاه درباره وضعیت افغانستان انجام شده است. شعبه دوم مقدماتی دادگاه کیفری بین‌المللی با بررسی اسناد و شواهد گفته است که دلایل معقولی برای باور به ارتکاب «جرم علیه بشریت از نوع آزار و تعقیب» توسط این دو مقام ارشد طالبان وجود دارد. این جرایم، مطابق اساس‌نامه رم، شامل صدور دستور، تحریک و یا ترغیب به اعمالی است که بر مبنای جنسیت علیه زنان، دختران، و دیگر افرادی که با سیاست‌های طالبان در زمینه هویت و ابراز جنسیتی هم‌خوانی نداشتند، ارتکاب یافته است. همچنین دادگاه تصریح کرده که افرادی که به‌عنوان «حامی دختران و زنان» شناخته می‌شدند نیز هدف این آزار سیستماتیک قرار گرفته‌اند. این جرایم پس از تسلط طالبان بر افغانستان در تاریخ 15 آگست 2021 آغاز شده و دست‌کم تا 20 جنوری 2025 ادامه داشته است. در واکنش به این اقدام، عفو بین‌الملل خواستار به‌رسمیت‌شناسی آپارتاید جنسیتی به‌عنوان جنایت بین‌المللی شده تا زمینه‌ برای تقویت تلاش‌ها در مبارزه با رژیم‌های مبتنی بر ظلم و سلطه سیستماتیک برپایه جنسیت فراهم شود. دیده‌بان حقوق بشر نیز با استقبال از این حکم، بر ضرورت حمایت جامعه جهانی از ICC تأکید کرده است. به‌گفته لیز ایونسون، مدیر عدالت بین‌المللی این نهاد، رهبران طالبان اکنون به‌دلیل سرکوب سیستماتیک زنان، دختران و افراد دارای هویت جنسیتی متنوع تحت پیگرد قانونی قرار دارند. ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل، این تصمیم را گامی کلیدی برای پایان دادن به مصونیت از مجازات خوانده و تأکید کرده است که نباید رژیم طالبان عادی‌سازی شود. فوزیه کوفی، عضو پیشین مجلس نمایند‌ه‌گان افغانستان، این اقدام را «تحولی مثبت» در راستای مقابله با عادی‌سازی آزار جنسیتی دانسته، اما آن را کافی ندانسته و خواهان اقدامات قوی‌تر شده است. در همین حال، اتحاد فعالان حقوق بشر افغانستان، این حکم را نشانه آغاز پایان «چرخه مصونیت» در برابر جنایت‌کاران جنگی خوانده و خواهان گسترش دایره تعقیب عدلی به سایر رهبران طالبان از جمله سراج‌الدین حقانی، ملا یعقوب و ملا برادر شده‌اند. ملاله یوسفزی، برنده جایزه صلح نوبل، این حکم را «پیامی قدرتمند برای زنان افغانستان و جهان» دانسته و بر ضرورت پاسخ‌گویی ناقضان حقوق زنان تأکید کرده است. اما طالبان با رد صلاحیت این دادگاه، اعلام کرده‌اند که به دادگاه کیفری بین‌المللی التزامی ندارند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، در واکنشی این حکم را «مزخرف» خوانده و مدعی شده که این تصمیم تأثیری بر موقف این گروه ندارد. از سوی دیگر، سازمان ملل متحد بر استقلال دادگاه کیفری بین‌المللی تأکید کرده و از همه کشورها خواسته است که به روند رسیدگی به جنایت‌ها، به‌ویژه در قبال زنان و دختران افغانستان، احترام بگذارند و همکاری کنند.

Sent to Zan TV منابع محلی در پکتیکا تأیید کرده‌اند که یک کودک 10 ساله، پس از تحمل شکنجه و تحقیر در یک مدرسه دینی، دست به خودسوزی زده و به شدت زخمی شده است. این رویداد بار دیگر نگرانی‌ها درباره خشونت ساختاری در نظام آموزشی طالبان را افزایش داده است. این کودک باشنده ولسوالی یوسف‌خیل است و به‌گفته منابع، از سوی مُلای مدرسه بارها مورد ضرب‌وشتم و تحقیر قرار گرفته بود. یکی از شاهدان محلی به تلویزیون زن گفت: «مُلّا او را روزانه می‌زد و تحقیر می‌کرد. کودک دیگر تاب نداشت.» در پی بازگشت طالبان، مدارس دینی جایگزین آموزش مدرن شده‌اند. دروسی مانند ریاضی، علوم و ادبیات کنار گذاشته شده و تمرکز اصلی بر تلقین شریعت افراطی و اطاعت مطلق است. در چنین ساختاری، کودک نه یادگیرنده، بلکه مطیع خاموش نظام است. یک روان‌شناس افغان در گفت‌وگو با ما گفت: «این خودسوزی نتیجه مستقیم فضای سرکوب‌گر و خشن آموزش تحت طالبان است. کودکان نه امنیت روانی دارند، نه فرصت رشد فکری.» مقام‌های طالبان تا لحظه تنظیم این گزارش، واکنشی نشان نداده‌ اند.

Photo: againstthecompass منابع محلی در قندهار از خودکشی یک زن جوان در ناحیه سوم شهر قندهار خبر داده‌اند. به‌گفته منابع، این زن 29 ساله، پیش از چاشت روز شنبه (14 سرطان) خود را در اتاقش حلق‌آویز کرده و به زندگی‌اش پایان داده است. براساس اطلاعات منابع، او دومین همسر شوهرش بوده و خشونت خانوادگی علت اصلی این رویداد عنوان شده است. منابع نزدیک به خانواده‌ این زن می‌گویند که او مدتی پیش از طریق تماس تلفنی با شوهرش آشنا شده و با وی ازدواج کرده بود، اما به‌دلیل مشکلات اقتصادی، اخیراً از سوی شوهرش به خانه‌ی پدرش فرستاده شده بود. تاکنون مقام‌های محلی طالبان در قندهار در این باره اظهار نظری نکرده‌اند. گفتنی است که از زمان بازگشت طالبان به قدرت، موارد خودکشی زنان و دختران در ولایت‌های مختلف افغانستان افزایش یافته است؛ خودکشی‌هایی که در بسیاری موارد ناشی از خشونت خانوادگی، فشارهای روانی، و ناامیدی از آینده گزارش شده‌اند.

Photo: AP در پی بارندگی و جاری شدن سیلاب در ولایت ننگرهار، مسئولان محلی طالبان در این ولایت، از جان باختن دو کودک و زخمی‌شدن دو کودک دیگر خبر داده‌اند. دفتر رسانه‌های طالبان در ننگرهار روز یک‌شنبه (15 سرطان) اعلام کرده که در ولسوالی نازیان، یک کودک دختر بر اثر فرو ریختن سقف خانه جان باخته و در ولسوالی کوزکنر نیز یک کودک پسر در نتیجه سرازیر شدن سیلاب، جان خود را از دست داده است. همچنین در ولسوالی پتی‌کوت، دو کودک دیگر در پی فرو ریختن دیوار زخمی شده‌اند. به گفته منابع محلی، وضعیت صحی این کودکان رضایت‌بخش است. در کنار تلفات جانی، سیلاب‌ شب گذشته خسارات گسترده‌ای نیز بر جای گذاشته است. براساس گزارش ها، در ولسوالی گوشته دست‌کم 250 خانه مسکونی و 300 جریب زمین زراعتی آسیب دیده‌اند. همچنین در ولسوالی لعل‌پور، 200 جریب زمین زراعتی دیگر تخریب شده است.

Sent to Zan TV در ادامه موج واکنش‌ها به تصمیم روسیه مبنی بر به‌رسمیت‌شناسی رژیم طالبان، جنبش «شنبه‌های ارغوانی»، این اقدام مسکو را «هم‌دستی آشکار با آپارتاید جنسیتی» و «تهدیدی جدی برای صلح جهانی» خواند. اعضای این جنبش با آتش زدن تصویر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، تأکید کرده‌اند که تصمیم کرملین به‌معنای مشروعیت‌بخشی به نقض سیستماتیک حقوق زنان، سرکوب اقلیت‌ها و حمایت از یک ساختار مبتنی بر خشونت سیاسی و مذهبی در افغانستان است. در بیانیه این جنبش آمده است: «این اقدام، افغانستانِ تحت سلطه طالبان را به یک بمب ساعتی منطقه‌ای و جهانی مبدل می‌سازد و بخشی از پروژه گسترش تروریسم و افراط‌گرایی از خاک افغانستان به‌شمار می‌رود. ادعای حکومت روسیه مبنی بر مبارزه طالبان با تروریسم، چیزی جز تلاشی بی‌اساس برای توجیه این حمایت نیست. در این راستا، حکومت استبدادی روسیه به رهبری پوتین باید مورد پرسش و پاسخ‌گویی جدی قرار گیرد.» جنبش شنبه‌های ارغوانی، تصمیم اخیر روسیه را دشمنی آشکار با مردم افغانستان دانسته و از سازمان ملل خواسته است تا با استفاده از قطعنامه‌ی «اتحاد برای صلح»، بررسی تعلیق عضویت روسیه در این نهاد بین‌المللی را در دستور کار قرار دهد. در پایان این بیانیه، این جنبش از همه فعالان و جنبش‌های فمینیستی در سراسر جهان، به‌ویژه در روسیه، خواسته است تا در برابر این تصمیم سکوت نکنند و در کنار زنان افغانستان بایستند.

Photo: UNFPA Afghanistan on X در میانه بحران بازگشت اجباری مهاجران افغان از ایران، یک زن افغان در نقطه مرزی اسلام‌قلعه، ولایت هرات، در کلینیک اضطراری صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، نوزاد دختری را به دنیا آورد. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد با نشر پیامی در شبکه ایکس نوشته است: «در حالی ‌که مهاجران با پیچیده‌گی‌های بازگشت اجباری روبه‌رو هستند، یک مادر در کلینیک اضطراری زایمان ما، با موفقیت نوزاد دختر خود را به دنیا آورد.» این رویداد در شرایطی رخ می‌دهد که مرز اسلام‌قلعه روزانه شاهد ورود هزاران مهاجر افغان است؛ به‌ویژه زنان و کودکانی که بدون امکانات، بدون حمایت، و در نیاز فوری به خدمات بهداشتی، غذا و سرپناه وارد کشور می‌شوند. نهادهای امدادرسان این زایمان را «نقطه‌ای از امید در دل بحران» توصیف کرده‌اند.

Sent to Zan TV هم‌زمان با افزایش اخراج‌های اجباری مهاجران افغان از ایران، شماری از فعالان مدنی و حقوق بشری افغانستان و ایران روز جمعه، (13 سرطان)، در برابر سفارت جمهوری اسلامی ایران در برلین آلمان، تجمع اعتراضی برگزار کردند. در این گردهمایی، معترضان با سر دادن شعارهایی چون «اخراج اجباری مهاجران را متوقف کنید!» و «به فاشیسم در ایران پایان دهید!» خواستار پایان‌دادن به سیاست‌های سرکوب‌گرانه دولت ایران علیه مهاجران شدند. شرکت‌کنندگان این اقدام را «نقض آشکار حقوق بشر» و «حرکتی نژادپرستانه» خوانده و اخراج بدون طی مراحل قانونی را نمونه‌ای از خشونت ساختاری و تبعیض دانستند. معترضان در این تجمع همچنین به وضعیت زنان در افغانستان نیز پرداختند و حکومت طالبان را به آپارتاید جنسیتی متهم کردند. همچنین، شعارهایی چون «شرم بر جمهوری فاشیستی»، «افغانستان و ایران، در تسخیر فاشیستان»، و «نه به اخراج، نه به تبعیض» از جمله صداهایی بود که در مقابل سفارت ایران طنین‌انداز شد.

Photo: Wakil Kohsar/AFP در ادامه برخوردهای نگران‌کننده با مهاجران افغان در کشورهای همسایه، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل در امور افغانستان، می‌گوید که صدها مهاجر افغان، به‌ویژه از میان اقلیت‌های قومی و مذهبی، در ایران به اتهام جاسوسی برای اسرائیل بازداشت شده‌اند. بنت روز شنبه (14 سرطان) با نشر پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که پولیس ایران مهاجران افغان را به جاسوسی متهم کرده، آنان را هدف خشونت قرار می‌دهد و از زبان توهین‌آمیز علیه‌شان استفاده می‌کند. همزمان، کارشناسان سازمان ملل نیز با ابراز نگرانی از وضعیت مهاجران، گفته‌اند که پولیس ایران پس از حملات اخیر اسرائیل، شماری از اقلیت‌های قومی و مذهبی را بازداشت و شکنجه کرده است. شماری از بازگشت‌کننده‌گان نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته‌اند که بارها از سوی پولیس ایران بازداشت و به جاسوسی متهم شده‌اند.

Image Credit: AFP via Getty Images در پی به‌رسمیت‌شناسی رژیم طالبان از سوی فدراسیون روسیه، شماری از نهادهای مدنی، جنبش‌های اعتراضی و سازمان‌های حقوق بشری افغانستان با نشر بیانیه‌ای مشترک، این اقدام را «تثبیت خشونت، حذف عدالت و مشروعیت‌بخشی به آپارتاید جنسیتی» خوانده و هشدار داده‌اند که این تصمیم می‌تواند به افزایش سرکوب، به‌ویژه علیه زنان، اقلیت‌ها و صداهای مستقل منجر شود. در این بیانیه آمده است که طالبان نماینده مشروع مردم افغانستان نیستند و از طریق زور، سرکوب و بدون هیچ روند قانونی، قدرت را تصاحب کرده‌اند. در ادامه بیانیه، به موارد گسترده نقض حقوق بشر از سوی طالبان اشاره شده است؛ از جمله محروم‌سازی سیستماتیک زنان و دختران از آموزش، کار و مشارکت اجتماعی، شکنجه و تهدید نیروهای امنیتی پیشین، بازداشت و سانسور شدید ژورنالیستان و از بین‌رفتن کامل رسانه‌های مستقل. نهادها در این بیانیه گفته‌اند که تصمیم روسیه بدون هیچ‌گونه پیش‌شرط حقوق بشری، نه‌تنها نقض منشور سازمان ملل و قطعنامه‌های آن به‌ویژه قطعنامه 1325 است، بلکه مشروعیت‌بخشی به حکومتی است که حقوق زنان، اقلیت‌ها و دگراندیشان را به‌طور سیستماتیک پایمال کرده است. این نهادها هشدار داده‌اند که چنین اقدامی راه را برای عادی‌سازی روابط با طالبان در سطح جهانی باز می‌کند، اعتماد شهروندان افغانستان به جامعه جهانی را تضعیف می‌کند. در این بیانیه، از فدراسیون روسیه خواسته شده تا در تصمیم خود بازنگری کرده و به‌جای حمایت از یک گروه ناقض حقوق بشر، در تلاش‌های بین‌المللی برای صلح و عدالت در افغانستان نقش ایفا کند. همچنین از سازمان ملل، اتحادیه اروپا و کشورهای منطقه خواسته شده که با اتخاذ موضعی روشن و حقوق‌محور، مانع از مشروعیت‌بخشی به طالبان شوند. این بیانیه در حالی منتشر می‌شود که طالبان روز پنج‌شنبه (12 سرطان) اعلام کردند رژیم آنان توسط روسیه به‌رسمیت شناخته شده است. سفیر روسیه در کابل نیز این اقدام را تأیید کرده و گفته است که پیشنهاد رسمی آن توسط سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، ارائه شده بود. روسیه نخستین کشوری است که پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، رژیم این گروه را به‌رسمیت می‌شناسد.