نتایج جستجو

Social Media رسانه‌های پاکستانی گزارش داده‌اند که 350 دانشجوی افغان، شامل دختران، برای ادامه تحصیل از طریق بورسیه «علامه محمد اقبال» وارد این کشور شده‌اند. به‌گزارش روزنامه دان که روز شنبه (14 سرطان) منتشر شده است، این بورسیه‌ها از سوی کمیسیون عالی آموزش پاکستان ارائه شده و قرار است تا ماه سپتامبر، 50 دانشجو در مقطع دکترا و 100 دانشجوی دیگر در مقطع کارشناسی ارشد نیز وارد پاکستان شوند. براساس گزارش، برنامه بورسیه‌های تحصیلی علامه محمد اقبال یک ابتکار بزرگ از سوی دولت پاکستان است که در قالب آن، چهار هزار و 500 بورسیه تحصیلی به دانشجویان افغان اعطا خواهد شد. این در حالی‌ است که طالبان پس از بازگشت به قدرت، مکاتب و دانشگاه‌ها را به‌روی دختران مسدود کرده‌اند و هزاران دانش‌آموز و دانشجو از ادامه آموزش محروم شده‌اند. فرصت‌های تحصیلی خارج از کشور، برای شمار محدودی از آنان، تنها راه ادامه مسیر آموزشی باقی مانده است.

Photo: Wakil Kohsar/AFP در پی تصمیم فدراسیون روسیه مبنی بر به‌رسمیت‌شناسی رژیم گروه طالبان، «انجمن هماهنگی زنان فعال افغانستان» با نشر قطعنامه‌ای، این اقدام را به‌شدت محکوم کرده و آن را «همدستی آشکار با رژیم زن‌ستیز، تک‌قومیتی و واپس‌گرا» خوانده است. این انجمن در قطعنامه‌ای خود تأکید کرده است که تصمیم روسیه نه‌فقط یک اقدام سیاسی بلکه «مشارکت فعال در سرکوب سیستماتیک حقوق زنان در افغانستان» محسوب می‌شود. در متن قطعنامه آمده است: «طالبان طی دو دهه اخیر هزاران زن را از آموزش، کار، زندگی آزاد، مشارکت سیاسی و حتی نفس‌کشیدن محروم کرده‌اند. زندان‌های مخفی، شلاق زدن در ملأ عام، بازداشت و قتل فعالان حقوق زن، فقط بخشی از کارنامه‌ی طالبان است. روسیه، با این تصمیم، آگاهانه در کنار چنین جنایاتی ایستاده است.» این انجمن همچنین تصریح کرده که اقدام مسکو برخلاف اصول منشور سازمان ملل، اعلامیه جهانی حقوق بشر، و قطعنامه 1325 شورای امنیت در خصوص مشارکت زنان در روند صلح و امنیت است. آنان تاکید کرده‌اند که طالبان هیچ‌گونه مشروعیت مردمی و انتخاباتی ندارند و «به‌طور سیستماتیک اصول کنوانسیون‌های بین‌المللی در خصوص حقوق زنان، کودکان و اقلیت‌ها را نقض کرده‌اند.» در بخشی دیگر از این قطعنامه آمده است: «از این پس، روسیه شریک اخلاقی، سیاسی و حقوقی طالبان است. هر اقدام سرکوب‌گرانه‌ای از سوی طالبان، با مهر تأیید بین‌المللی از سوی کرملین همراه خواهد بود.» انجمن هماهنگی زنان فعال افغانستان، تأکید کرده است که «تاریخ این روز را ثبت خواهد کرد: روزی که یک قدرت جهانی به حکومتی خشن و متحجر مشروعیت داد؛ نه به‌خاطر مردم افغانستان، بلکه به‌خاطر منافع ژئوپولیتیکی خود.» این در حالی است که طالبان روز پنج‌شنبه (12 سرطان) اعلام کردند رژیم آنان توسط روسیه به‌رسمیت شناخته شده است. سفیر روسیه در کابل نیز این اقدام را تأیید کرده و گفته است که پیشنهاد رسمی آن توسط سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، ارائه شده بود. روسیه نخستین کشوری است که پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، رژیم این گروه را به‌رسمیت می‌شناسد. مقام‌های روسی دلیل این تصمیم را «همکاری‌های امنیتی طالبان» و «نقش این گروه در جلوگیری از قاچاق مواد مخدر» عنوان کرده‌اند. این اقدام با استقبال چین همراه شده و گزارش‌هایی از رسانه‌های منطقه، از جمله اکسپرس‌تریبون، حاکی از آن است که کشورهای دیگر نیز در حال ارزیابی امکان به‌رسمیت‌شناسی طالبان هستند. در پی این تصمیم، واکنش‌های زیادی از سوی نهادها و فعالان مطرح شده است. از جمله «انجمن انسجام دیپلمات‌های افغانستان» اقدام روسیه را مغایر با قوانین بین‌المللی و تهدیدی برای صلح در منطقه و جهان خوانده است.

Photo: AFP در تازه‌ترین اقدام سرکوبگرانه، وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان با صدور دستورالعملی جدید تحت عنوان «سیاست مدیریت برنامه‌های سیاسی (تاک‌شوها) در افغانستان»، فضای رسانه‌ای کشور را بیش از پیش در تنگنا قرار داده است. این سیاست که از نظر دامنه و شدت، یکی از محدودکننده‌ترین دستورالعمل‌ها در دو دهه اخیر به شمار می‌رود، عملاً نفس هرگونه روزنامه‌نگاری مستقل را بند می‌آورد. بر اساس این دستورالعمل، رسانه‌ها موظف‌اند پیش از پخش هر برنامه سیاسی، موضوعات را برای تأیید قبلی به وزارت ارائه دهند. تحلیل‌گران و مهمانان برنامه‌ها نیز باید کارت شناسایی ویژه از طالبان دریافت کرده و وفاداری کامل خود را به سیاست‌های رژیم اثبات کنند. کوچک‌ترین انتقاد از طالبان می‌تواند منجر به لغو مجوز رسانه شود. این سیاست جدید، الگوبرداری آشکاری از مدل‌های سانسور رسانه‌ای در کشورهای اقتدارگرا چون کره شمالی، چین و ایران است. طالبان همانند کره شمالی، تنها به روایت رسمی نظام اجازه انتشار می‌دهند؛ مانند چین، خواهان نظارت کامل پیشاپیش بر محتوا هستند؛ و همچون ایران، با تهدید و مجازات، زبان منتقدان را می‌بندند. کارشناسان معتقدند که این اقدامات نه برای ایجاد نظم رسانه‌ای، بلکه تلاشی آشکار برای سرکوب گفت‌وگوی آزاد، حذف صداهای مخالف و تحمیل ایدئولوژی طالبانی بر جامعه است. در حالی‌که افغانستان یکی از خطرناک‌ترین کشورها برای روزنامه‌نگاران باقی مانده، این دستورالعمل تهدیدی جدی بر جان و امنیت رسانه‌گران در داخل و خارج از کشور محسوب می‌شود—به‌ویژه آن‌هایی که اکنون در ایران، پاکستان یا ترکیه با خطر اخراج و بازگرداندن روبه‌رو هستند. مرکز آزادی بیان در تورنتو با صدور بیانیه‌ای این اقدام طالبان را به‌شدت محکوم کرده و خواستار واکنش قاطع جامعه جهانی و حمایت فوری از رسانه‌های مستقل و روزنامه‌نگاران افغان شده است.

Photo: MOHSEN KARIMI/AFP سازمان بین‌المللی نجات کودکان می‌گوید که تنها در ماه جون سال روان، بیش از 80 هزار کودک افغان از ایران به افغانستان بازگشته‌اند؛ رقمی که نسبت به ماه گذشته دو برابر افزایش یافته و ساختار خدماتی افغانستان را در معرض فروپاشی قرار داده است. بر اساس این گزارش که روز چهارشنبه (11 سرطان) منتشر شده، 6700 کودک بدون همراه بوده‌اند و 39 درصد از کل کودکان به‌صورت اجباری از ایران اخراج شده‌اند. سازمان نجات کودکان می‌گوید که پس از اعلام آتش‌بس میان ایران و اسرائیل در پنجم سرطان، تنها در یک روز بیش از 36 هزار تن از ایران وارد افغانستان شده‌اند. در پاسخ به این وضعیت، این سازمان دو مرکز حمایتی در ولایت هرات ایجاد کرده است که خدمات روانی و فضای امن بازی را برای کودکان فراهم می‌کند. سمیرا سیدرحمان، مدیر بخش دادخواهی سازمان نجات کودکان، می‌گوید: «بسیاری از خانواده‌ها فقط با چیزهایی که می‌توانند حمل کنند وارد کشور می‌شوند. آن‌ها خسته، ترسیده و نگرانند.» او از جامعه جهانی خواسته است که در برابر این وضعیت، بی‌تفاوت نماند و گام‌های جدی بردارد. در همین حال، سانجی ویجسکرا، مدیر منطقه‌ای یونیسف برای جنوب آسیا، با سفر به مرز اسلام‌قلعه گفته است که هزاران کودک هر روز از این گذرگاه وارد افغانستان می‌شوند و به کمک فوری نیاز دارند. او در یک پیام ویدیویی گفته است: «کارهای زیادی انجام می‌شود، اما نیازها بسیار زیاد است.» ویجسکرا تأکید کرده است که همه نهادهای شریک در تلاش‌اند تا خدمات‌رسانی کنند. او از جامعه جهانی خواسته است تا برای حمایت از این کودکان، اقدامات کند. این در حالی است که صندوق جمعیت سازمان ملل متحد اعلام کرده که شمار کل بازگشت‌کننده‌گان افغان از ایران و پاکستان از یک میلیون نفر گذشته است.

Photo: Olivier Blaise فرماندهی امنیه طالبان در ولایت کاپیسا می‌گوید که در نتیجه‌ درگیری میان دو خانواده در مرکز این ولایت، سه نفر از جمله یک زن کشته شده‌اند. براساس اعلامیه‌ این فرماندهی، این رویداد حوالی ساعت 7 صبح روز چهارشنبه (11 سرطان) در روستای «منگل‌های نوآباد» در شهر محمود راقی، مرکز ولایت کاپیسا رخ داده است. در اعلامیه آمده است که این درگیری بر سر «تنش‌های لفظی و ناموسی» میان دو خانواده صورت گرفته و در نتیجه آن دو مرد و یک زن چهل‌ساله‌ جان باخته‌اند. به گفته‌ی منابع محلی، عاملان این رویداد پس از وقوع درگیری از محل فرار کرده‌اند. با این حال، طالبان گفته‌اند که پدر یکی از افراد دخیل در درگیری را بازداشت کرده‌اند و تلاش‌ها برای دستگیری سایر مظنونان ادامه دارد. گفتنی است که پیش از این نیز مواردی از خشونت‌های مشابه، به‌ویژه در پی منازعات بر سر زمین و مسائل خانوادگی، در شماری از ولایت‌های کشور گزارش شده است.

Photo: Anadolu/Getty Images در ادامه حملات اسرائیل به نوار غزه، حمله‌ هوایی روز پنج‌شنبه (3 جولای)، به مکتبی در شهر غزه که آوارگان فلسطینی را پناه داده بود، منجر به کشته‌شدن دست‌کم 12 نفر شد. به‌گفته آژانس دفاع مدنی غزه، بیشتر قربانیان این حمله را زنان و کودکان تشکیل می‌دادند. براساس گزارش فرانس24، به نقل از محمد المغیر، مسئول دفاع مدنی در شهر غزه، این حمله به مکتب مصطفی حافظ در منطقه الرمال صورت گرفته است؛ مکانی که صدها خانواده بی‌خانمان ناشی از جنگ جاری در آن پناه گرفته بودند. در مجموع، آمار قربانیان حملات روز پنج‌شنبه اسرائیل در سراسر غزه به 25 نفر رسیده‌ است. در حمله‌ای دیگر، نیروهای اسرائیلی بر یک منطقه‌ توزیع کمک‌های بشردوستانه در مرکز غزه تیراندازی کردند که به‌گفته مقام‌های محلی، شش تن کشته و شمار زیادی زخمی شده‌اند. در همین روز، سه تن در منطقه‌ بیت‌لاهیا در اثر گلوله‌باران توپخانه، یک تن در جبالیا، و سه تن دیگر در اردوگاه آوارگان در منطقه‌ ساحلی الماواسی جان باختند. این در حالی است که اسرائیل قبلاً در دسامبر 2023 الماواسی را «منطقه امن» اعلام کرده بود، اما حملات مکرر به این منطقه همچنان ادامه دارد. زنان فلسطینی بار دیگر در میان قربانیان اصلی این حملات هستند. «ام یاسین ابو عوده»، یکی از ساکنان غزه که بستگان خود را از دست داده و پس از حمله در شفاخانه الشفا حضور داشت، با چشمانی اشک‌بار به AFP گفت: «این دیگر زندگی نیست. ما دیگر تاب نیاورده‌ایم… دو سال است که برای یک لقمه نان می‌جنگیم.» اسرائیل هنوز در مورد این حملات اظهارنظر رسمی نکرده است، اما ارتش این کشور در پاسخ به پرسش AFP تنها گفته است که برای «نابودی توان نظامی حماس» اقدام می‌کند و مدعی است که «طبق قوانین بین‌المللی عمل می‌نماید». این حملات در حالی صورت می‌گیرد که دونالد ترمپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، اعلام کرده است اسرائیل با طرح پیشنهادی آتش‌بس 60 روزه در غزه موافقت کرده است. این طرح با هدف توقف موقت جنگ، تسهیل ورود کمک‌های بشردوستانه و آغاز گفت‌وگوهای غیرمستقیم برای بازگرداندن گروگان‌ها پیشنهاد شده است. گفتنی است که از آغاز جنگ در اکتبر 2023 تا کنون، بیش از 57 هزار فلسطینی، که اکثریت آنان غیرنظامی و از جمله زنان و کودکان بوده‌اند، در نتیجه حملات اسرائیل در نوار غزه جان باخته‌اند.

Photo: AFP در پی تشدید روند اخراج مهاجران افغان از ایران، شماری از آنان در نامه‌ای سرگشاده که روز پنج‌شنبه (12 سرطان) منتشر شده، نسبت به برخوردهای خشونت‌بار، توهین‌آمیز و غیرقانونی پولیس ایران اعتراض کرده‌اند. در این نامه آمده است که مهاجران افغان به‌صورت خودسرانه بازداشت، به جاسوسی برای اسرائیل متهم، و مورد ضرب‌وشتم قرار می‌گیرند. آنان گفته ‌اند که پولیس ایران گذرنامه‌ها و مدارک اقامتی آنان را پاره کرده و اموال‌شان را مصادره می‌کنند. نویسنده‌گان این نامه خواهان دخالت فوری نهادهای بین‌المللی، از جمله سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) و کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR)، شده‌اند. آنان اقدامات نیروهای ایرانی را مصداق نقض حقوق بشر دانسته و خواهان رسیدگی فوری به وضعیت مهاجران و تأمین عدالت شده‌اند. هم‌زمان، نصیراحمد فایق، نماینده دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد، نیز از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران خواسته است تا در تصمیم اخراج اجباری مهاجران، به‌ویژه نظامیان پیشین، تجدیدنظر کنند. او در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تأکید کرده است که اخراج مهاجران باید در چارچوب کرامت انسانی و موازین حقوق بشر انجام شود و در غیر آن، خطر وقوع یک بحران تازه انسانی و امنیتی در منطقه وجود دارد. پیش‌تر نیز شورای هماهنگی نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی افغانستان از دولت ایران خواسته بود تا اصل کرامت انسانی را در روند بازگرداندن مهاجران رعایت کند. این در حالی است که حکومت ایران در روزهای اخیر روند اخراج اجباری مهاجران افغان را شدت بخشیده است. بر پایهٔ گزارش‌های منتشرشده، میانگین اخراج روزانه اکنون به حدود 30 هزار نفر رسیده است. نهادهای بین‌المللی نیز با ابراز نگرانی از این بازگشت گسترده، گفته‌اند که بسیاری از این مهاجران با آینده‌ای نامعلوم و نگران‌کننده روبه‌رو هستند.

Photo: REUTERS در تازه‌ترین اقدام سرکوبگرانه، گروه طالبان دست به شناسایی و نشانه‌گذاری پاسپورت‌های شماری از دختران دانشجوی افغانستانی زده‌ است که اخیراً برای مدتی کوتاه از ایران به افغانستان برگشته‌اند. این اقدام که به‌منظور جلوگیری از بازگشت مجدد آنان به تحصیل صورت گرفته، واکنش تند و نگرانی جدی نهادهای مدافع حقوق بشر را به‌همراه داشته است. فعالان حقوق بشر افغانستان در گزارشی اعلام کرده است که در جریان تنش 12 روزه میان ایران و اسرائیل، شماری از دانشجویان دختر به‌صورت موقت خاک ایران را ترک کرده و به افغانستان بازگشتند. با این حال، نهادهای اطلاعاتی و امنیتی طالبان پس از ورود آنان، پاسپورت‌هایشان را نشانی کرده‌اند؛ اقدامی که هدف آشکار آن، محروم‌سازی سیستماتیک زنان از حق تحصیل و تداوم تبعید علمی آنان است. ادامه‌ی یک سیاست زن‌ستیزانه این اقدام تازه، در تداوم سیاست‌های سرکوب‌گرانه‌ی گروه طالبان علیه حقوق زنان و به‌ویژه حق آموزش دختران قرار می‌گیرد. پیش‌تر نیز در تاریخ اول سنبله 1402، طالبان از سفر گروهی از دختران دانشجو از میدان هوایی کابل به کشورهای مقصد تحصیلی جلوگیری کرده بود. آن زمان، ده‌ها دختر که رویاهای علمی‌شان را در چمدان نهاده بودند، تنها به جرم زن‌بودن و دانش‌طلبی، در پای پرواز نگه داشته شدند. طالبان، به‌عنوان یک رژیم نامشروع، واپس‌گرا و زن‌ستیز، در طول چهار سال گذشته عملاً دست به نابودی ساختار آموزشی دختران زده و با ممنوعیت آموزش فراتر از صنف ششم، تعطیلی دانشگاه‌ها برای زنان، محدودیت در سفر، تحمیل محرم شرعی، و حالا شناسایی رسمی و تهدید دختران تحصیل‌کرده در خارج از کشور، عملاً جامعه‌ی افغانستان را از نیمی از ظرفیت انسانی خود محروم کرده‌اند. نتیجه‌گیری طالبان با سیاست‌های زن‌ستیزانه‌ و ضدآموزشی خود، نه‌تنها حقوق بنیادین نیمی از جامعه را سلب کرده‌اند، بلکه اکنون در تلاش‌اند تا تحصیل در خارج از کشور را نیز برای دختران به رؤیایی دور از دسترس تبدیل کنند. نشانی‌کردن پاسپورت‌ها و ایجاد ممنوعیت‌های بازگشت، گامی دیگر در پروژه‌ی ساخت «افغانستان خاموش» است؛ سرزمینی که در آن دانش، زن و آزادی، همگی ممنوع‌اند. اکنون زمان آن است که جامعه‌ی جهانی، سازمان‌های حقوق بشری، و مدافعان آموزش برای همه، با صدایی بلندتر و اقدامی قاطع‌تر در برابر سیاست پاک‌سازی جنسیتی و تحصیلی طالبان بایستند. سکوت در برابر این جنایت، همراهی با آن است.

Photo: EPA-EFE/Mads Claus Rasmussen دولت دنمارک اعلام کرده است که از این پس، خدمت سربازی در این کشور برای زنان نیز اجباری خواهد شد؛ اقدامی که در راستای تقویت توان دفاعی، در شرایط امنیتی پرتنش اروپا صورت گرفته است. به‌گزارش خبرگزاری رویترز، این تصمیم براساس قانونی صورت گرفته که در جون 2023 به تصویب پارلمان دانمارک رسیده بود و از روز سه‌شنبه (اول جولای 2025) اجرایی شده است. بر اساس این قانون، تمام دخترانی که پس از این تاریخ به سن 18 سالگی می‌رسند، ملزم‌اند در روزهای ارزیابی برای شمول در خدمت سربازی ثبت‌نام کنند. پیش از این، زنان فقط به‌صورت داوطلبانه می‌توانستند به ارتش بپیوندند؛ با این حال، در سال گذشته میلادی حدود 24 درصد از نیروهای تازه‌وارد را زنان تشکیل داده بودند. کاترینه، یکی از سربازان گارد سلطنتی دنمارک، در گفت‌وگو با رویترز گفت: «در وضعیت فعلی جهان، لازم است شمار سربازان افزایش یابد. من فکر می‌کنم زنان هم باید مانند مردان در این روند سهم داشته باشند.» دولت دنمارک همچنین اعلام کرده است که مدت دوره خدمت سربازی از چهار ماه به 11 ماه افزایش خواهد یافت و شمار نیروهای مشمول تا سال 2033 به 7500 نفر خواهد رسید. دولت این کشور می‌گوید هدف از این اصلاحات، ارتقای آمادگی دفاعی کشور و پاسخگویی به نیازهای ارتش مدرن است؛ ارتشی که قرار است بیش از گذشته برای پذیرش زنان آماده‌سازی شود.

Photo: AFP شبکه الجزیره گزارش داده است که روز چهارشنبه (11 سرطان) در حملات هوایی و پهپادی اسرائیل به نوار غزه، بیش از 30 فلسطینی کشته شده‌اند. براساس این گزارش، شش نفر در نتیجهٔ حمله پهپادی اسرائیل به چادرهای محل اسکان آوارگان در خان‌یونس در جنوب غزه کشته شدند. منابع صحی تأیید کرده‌اند که در این حمله، ده نفر دیگر که اکثر آنان کودک بودند، زخمی شده‌اند. همچنین در منطقهٔ تفاح، بمباران یک خانه منجر به کشته شدن چهار نفر از جمله دو کودک شده است. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، اعلام کرد که اسرائیل با شرایط نهایی‌سازی یک آتش‌بس 60 روزه در غزه موافقت کرده است.