د قرآن لوستل په لوړ غږ؛ د طالبانو تر حاکميت لاندې د ښځو لپاره جرم
- Ariahn Raya
- Nov 4
- 2 min read
«دوی موږ ته د قرآن لوستلو اجازه نه راکوي. دوی غواړي موږ له دین او ټولنې څخه وباسي.»
د طالبانو د ښځو پر ضد د سرکوبګرانه چلند په دوام کې، د دې ډلې د «امر بالمعروف او نهي عن المنکر» ادارو ښځو او نجونو ته په څو ولايتونو کې خبرداری ورکړی چې د مذهبي مراسمو پر مهال دې قرآن په لوړ غږ نه لولي.
دا اقدام يوازې د افغان ښځو سخت غبرګونونه نه دي راپارولي، بلکې يو ځل بيا يې د طالبانو د يوجنسه او ښځهدښمن نظام واقعي څېره څرګنده کړې ده.
د غور، غزني او بادغيس ښځې وايي، طالبانو په عملي ډول د دوی د عبادت او د قرآن د تلاوت حق محدود کړی دی او دا کار د دې په پلمه توجيه کوي چې د ښځو غږ نامحرم نهشي اورېدلای.
د ښځو د حقونو فعالان وايي، دا پرېکړه د طالبانو د منظمې تګلارې برخه ده چې غواړي د ښځو غږ په ټولنيزو او مذهبي چارو کې چوپ کړي.
سما ابراهيمي، د غور يوه ځوانه نجلۍ، زننيوز ته وايي: «اوس د طالبانو تر بيرغ لاندې د قرآن په لوړ غږ لوستل جرم ګڼل کېږي. پلار مې ملا دی او تل وايي قرآن ولوله، خو طالبان وايي د ښځې غږ حرام دی. دوی موږ داسې اړ کړي يو چې حتی خپل عبادت هم په چوپتيا کې ترسره کړو.»
شازيه مرادي له غزني هم دا پرېکړه د ښځو پر مذهبي او انساني هويت نېغ برید بولي او وايي: «وايي موږ مسلمانان يو، خو قرآن لوستل نه پرېږدي. ورو ورو غواړي موږ له دين او ټولنې وباسي او بيا راباندې د کفر ټاپه ولګوي.»
مرضيه فروزان، دیني علومو ښوونکې له بادغيسه، وايي د طالبانو د امر بالمعروف اداره ښځو ته خبرداری ورکړی چې په مذهبي مراسمو کې دې له لوډسپيکر يا لوړ غږ څخه استفاده نه کوي.
شنونکي وايي چې د دې نوي حکم سره، طالبان د ښځو د له منځه وړلو په پروژه کې يو بل ګام پورته کوي؛ هغه پروژه چې له زدهکړې، کار، رسنيو او له محرم پرته له سفره د بنديزونو په پيل شوې وه، اوس د ښځو د غږ او د هغوی د سمبوليک حضور د منع تر پړاو رسېدلې ده.
د طالبانو تر واک لاندې ټولنه په عملي ډول يوې تکجنسي ټولنې ته بدله شوې ده؛ ښوونځي، پوهنتونونه، دولتي ادارې او حتی جوماتونه هم يوازې نارينه بڼه خپله کړې ده.
نازيلا مشعل، يوه کارپوهه، وايي: «اوس چې طالبان د ښځو غږ د قرآن د تلاوت پر مهال چوپوي، هڅه کوي د ښځو معنوي او کلتوري حضور په بشپړ ډول له عامه فضا څخه حذف کړي.»
سياسي شنونکي باور لري چې دا تګلارې د دين له اصولو نه، بلکې د واک او ټولنيز کنټرول له محاسبې راټوکېدلې دي. طالبان د ښځو په حذفولو سره داسې جوړښت رامنځته کوي چې پرېکړې، ديني تبليغ او د اسلام تعريف ټول د دې ډلې له نارينهوو سره محدود وي؛ يوه ټولنه چې يوازې يو غږ لري، او هغه د حاکمې ډلې د طالبانو غږ دی.
