طالبانو د کونړ د مرګونې زلزلې علت «د خلکو ګناهونه» وبلل

وروسته له هغې چې د ۶ ريښتره زلزلې له امله له ۱۴۵۰ زيات کسان ووژل شول او شاوخوا ۳۵۰۰ نور ټپيان شول، د طالبانو د ارشاد وزارت پر ځای د مرستو او علمي اقداماتو، خلک «توبې او دعا» ته رابللي دي.

څلور ورځې وروسته له هغه چې په ختيځ افغانستان، په ځانګړي ډول په کونړ ولايت کې زوروره زلزله وشوه، د طالبانو د ارشاد، حج او اوقاف وزارت په څلور پاڼيزه خطبه کې دغه زلزله «د خلکو د ګناهونو او د الهي اوامرو د نه منلو پايله» بللې ده. دا په داسې حال کې ده چې نژدې ۶ زره کورونه ويجاړ شوي او ګڼې کورنۍ لا هم نه دي توانېدلي د خپلو مړو جسدونه له خټو او کنډوالو راوباسي.

په دې اعلاميه کې هېڅ ډول علمي دليلونو، د مخنيوي اقداماتو او يا د خوندیتوب سپارښتنو ته اشاره نه ده شوې، يوازې له خلکو غوښتل شوي چې «توبې، زاري، دعا او صبر» ته مخه کړي. د طالبانو د ارشاد وزارت همدارنګه له د مسجدونو له امامانو غوښتي چې د جمعې خطبه دې «الهي عذاب» او د «بېرته ستنېدلو کډوالو پر ظلم» ته ځانګړې کړي.

راپورونه د زیانمنو شویو سیمو څخه ښيي چې د طالبانو له خوا د ښځو او نجونو د درملنې مخنيوی د نارينه ډاکترانو له لوري، د ښځو او ماشومانو د مړينې کچه په شدیده توګه لوړه کړې ده. ځايي خلک وايي، د عاجلو او علمي اقداماتو نشتوالی په مرستو کې، حالت لا پسې کړکېچن کړی او پر زیانمنو کورنیو رواني او اقتصادي فشار دوه چنده کړی دی.

هغه زلزله چې د ۶ ريښتره په زور وشوه، د ۱۴۵۰ نه زيات کسان يې وژلي او له ۳۵۰۰ زيات يې ټپيان کړي دي. نړيوالو کارپوهانو او ژغورونکو خبرداری ورکړی چې د دغه حالت دوام او د بحران د مدیریت نشتوالی کېدای شي د انساني تلفاتو شمېر لا پسې ډېر کړي.

په داسې حال کې چې د مرستو په هره دقیقه ځنډ کېدای شي د لسګونو کسانو ژوند له خطر سره مخ شي، مذهبي څرګندونې چې له علمي بنسټه تشې دي، عملاً د انساني بحران د ځواب پر ځای کارول کېږي او پر طالبانو د طبيعي پېښو په وړاندې د سیاستونو انتقادونه یې نور هم زیات کړي دي.