یونیسف: د افغانستان د پوهنې نظام له بېساري بحران سره مخ دی
- Zan News
- Oct 13
- 2 min read
د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق (یونیسف) خبرداری ورکړی چې د افغانستان د ښوونې نظام له یوه بېساري بحران سره مخ دی او میلیونونه ماشومان، په ځانګړي ډول نجونې، له زدهکړو محرومې دي.
یونیسف د یکشنبې په ورځ (۱۲ تله) په خپاره کړي راپور کې ویلي، سیاسي محدودیتونه، د بودجې نشتوالی او پرلهپسې بشري بحرانونه د تېرو شلو کلونو د پوهنې لاسته راوړنې له منځه وړي او تعلیمي نابرابري یې خورا زیاته کړې ده.
د راپور له مخې، له دوو میلیونو زیاتې نجونې له شپږم ټولګي وروسته له زدهکړو محرومې دي. د ښځینه ښوونکو په ګډون د ښوونکو کمښت، د ودانیو نشتوالی او د لومړنیو اسانتیاوو لکه برېښنا، اوبو او روغتیايي خدمتونو نهشتون د زدهکړې کیفیت خورا ټيټ کړی دی.
یونیسف موندلي چې نږدې نیمایي دولتي ښوونځي مناسبې ودانۍ نه لري، ۷۹ سلنه يې برېښنا نه لري، او ډېری یې له څښاک اوبو او تشنابونو محروم دي.
په راپور کې دا هم راغلي چې د طالبانو تر واکمنېدو وروسته، دیني زدهکړې د دولتي ښوونځیو د درسي موادو لویه برخه جوړوي او اوس د زدهکړو نیمایي ساعتونه اسلامي زدهکړو ته ځانګړي شوي دي؛ دا بدلون د عصري علومو د زدهکړې فرصتونه لا محدود کړي دي.
د یونیسف په وینا، ۹۰ سلنه لس کلن ماشومان حتی د یو ساده متن لوستو وړتیا نه لري، چې دا د زدهکړې د کړکېچ ژورتیا ښيي.
یادې ادارې زیاته کړې چې له ۲۰۲۳ کال راهیسې له ایران او پاکستانه د له دوو میلیونو ډېرو کډوالو بېرته راستنېدنه د ښوونې پر نظام ډېر فشار راوستی دی. ډېری بېرتهراستانه شوي ماشومان، په ځانګړي ډول تر دولس کلنۍ پورته نجونې، د تعلیمي بنسټونو د نشتوالي او محدودیتونو له امله له زدهکړو پاتې دي.
د یادونې وړ ده چې د طالبانو له بیا واکمنېدو څلور کاله وروسته، یوازې د نجونو پر زدهکړو بندیز نه دی لګېدلی، بلکې د افغانستان د پوهنې بنسټیز جوړښت هم د نړېدو په حال کې دی. د امکاناتو فقر، د نجونو له ښوونځیو ایستل، او د ښځینه ښوونکو رول کمزوری کول د یوه بشپړ نسل راتلونکی له خطر سره مخ کړی دی.
