د لټون پایلې

Image: AFP هرات، چې له دوو میلیونو ډېره نفوس لري، دا ورځې د وېري، ساه‌بندۍ او ناامېدۍ ښار ته اوښتی دی؛ ښار چې اوسېدونکي یې وايي، د طالبانو د امر بالمعروف پرله‌پسې حکمونه هره ورځ د ژوند فضا لا پسې تنګه او تیاره کوي. یوازې د همدې ادارې ۶۷ کارکوونکي د میلیونونو خلکو ټولنیز ژوند په خپلو امرونو کنټرولوي؛ له موسیقۍ پر بندیز نیولې، د زده‌کړو محدودول، د جامو ټاکل او حتی تر «د ږیرو اندازه کولو» پورې، د خلکو شخصي حریم د سخت فشار لاندې راولي. د هرات اوسېدونکي وایي دا تاریخي ښار، چې یو وخت د کلتور، هنر او سوداګرۍ مرکز و، اوس په «قفس» بدل شوی؛ داسې قفس چې هره ورځ یې میلې نوره هم غټېږي. یوې اوسېدونکې وایي: «نه دین پېژني، نه انسان؛ یوازې فرمانونه ورکوي.» شهلا او مرسل، د هرات دوې نجلۍ، زن‌نیوز ته وایي چې ټولنیز فضا په بې‌ساري ډول سخته او نه‌اټکل کېدونکې شوې ده. مرسل وایي: «یوازې موږ نجونې نه یو، ټول خلک د دې ډلې د انسان‌ستیزو فرمانونو په دام کې بند پاتې دي.» شهلا هم له ډکو سترګو زیاتوي: «طالبانو خلکو ته ژوند په قفس بدل کړی. ساه اخیستل هم سخت شوي.» دوی وایي د امر بالمعروف مأموران «نه اسلامي علم لري نه د مدیریت تجربه»، خو بیا هم د میلیونونو خلکو پر ژوند واک چلوي. دیني عالمان ټینګار کوي: «دغه فرمانونه هېڅ اسلامي بنسټ نه لري.» بل لور ته، بلال فېضي، چې یو دیني عالم دی، د دغو پرېکړو په غبرګون کې وايي: «په هېڅ ځای کې په اسلام کې داسې حکمونه نشته. هغه څه چې نن په هرات کې تطبیقېږي، بې‌اساسه او خپل‌سری تفسیرونه دي. دین د عدالت لپاره راغلی، نه د خلکو د برخلیک د لوبولو لپاره.» هغه زیاتوي چې د طالبانو ډېری صادر شوي فرمانونه د اسلامي اصولو او باوري سرچینو سره هېڅ تړاو نه لري او د خلکو په سترګو کې د دین بدنامېدو لامل شوي دي. ښاریان: «له ږېرې نیولې تر جامو؛ هر څه تر سخت کنټرول لاندې دي» فرید احمد جمال، د هرات یو اوسېدونکی، د امر بالمعروف د مامورانو له افراطي او عجیب نظارتونو شکایت کوي: «پخوا به یې یوازې ویل رېش پرېږدئ؛ اوس خو زموږ ږیرې اندازه کوي. حتی د دې لپاره چې موږ څه ډول جامې واغوندو، پلانونه جوړوي.» د هغه په وینا، د هرات خلک هره ورځ له نوې لېست سره مخ کېږي، د ممنوعیتونو او جبري حکمونو لېست، داسې چې نه د اعتراض ځای پاتې دی او نه د پوښتنې کولو جرئت.

Image: Reuters/BBC د نړيوال د محصلینو د ورځې (۱۷ نومبر) په درشل کې، د بشري حقونو فعالانو اتحاد په يوه اعلاميه کې ويلي چې طالبانو د نجونو د زده کړو په بندیز او د پوهنتونونو په تړلو سره «کلتوري نسل‌وژنه» او «جنسیتي آپارتاید» پيل کړی دی. په اعلامیه کې راغلي چې طالبان د نجونو له مکتبونو او پوهنتونونو څخه په منع کولو، د علمي څانګو په حذفولو، د استادانو په برطرفه کولو او د تعلیمي مرکزونو په ايډيولوژيکو جوړښتونو بدلولو سره هڅه کوي چې «د يوې ټولې نسل فکري وړتیا او راتلونکی له منځه يوسي.» اتحاد زياتوي چې دا سیاستونه د نړیوالو معیارونو له مخې د «کلتوري نسل‌وژنې» او «فکري پاک‌کارۍ» ښکاره بېلګه ده؛ هغه کړنې چې موخه یې د ښځو د پوهاوي، هويت او خپلواکۍ له منځه وړل دي. دې اتحادیې ټینګار کړی چې د ښځو له زده کړو محرومول د نړيوالو کنوانسیونونو له مخې «جنسیتي آپارتاید» او «د بشريت پر ضد جرم» ګڼل کېږي؛ ځکه طالبان په منظم ډول د ټولنې نیمه برخه يوازې د ښځینه‌توب له امله له زده کړې او ټولنیز ژوند څخه لرې کوي. اتحاد له نړيوالې ټولنې، پوهنتونونو او د بشري حقونو له بنسټونو غوښتنه کړې چې د طالبانو دغه کړنې «جنایت» وبولي او د دې ډلې د مشرانو د حساب ورکولو لپاره عملي ګامونه واخلي. یادونه ده چې طالبانو د ۲۰۲۱ کال له بیا واکمنېدو راهيسې نجونې د شپږم ټولګي پورته له زده کړو منع کړې دي، پوهنتونونه، طبي انستيتوتونه او مسلکي کورسونه يې پر ښځو بند کړي او له سل ډېر محدودکوونکي فرمانونه يې پر ښځو تطبیق کړي دي. د ملګرو ملتونو کارپوهانو دا تګلارې «جنسیتي آپارتاید» او «د ښځو پر ضد سازمان‌يافته برید» بللی دی.

Photo by: Abdul Karim Azim/alive-in په یوه بې‌ساري او جنجالي اقدام کې، د طالبانو د امر بالمعروف مأمورانو د شنبې شپه (۲۴ لړم) لسګونه ښځې او نجونې چې له خپلو کورنیو سره د پارک ترقي رېستورانتونو ته د ډوډۍ خوړلو لپاره تللې وې، نیولي دي. عیني شاهدان وايي چې حتی هغه ښځې هم، چې د طالبانو جبري پوښښ یې مراعت کړی و، د کېناستو او ډوډۍ خوړلو اجازه ور نه‌کړل شوه. د امر بالمعروف مأمورانو هغه یوازې د «د ښځو حضور په رېستورانت کې» په پلمه ونیولې؛ داسې اقدام چې د کورنیو ترمنځ یې د غوسې، وېرې او ګډوډۍ څپه راپورته کړې ده. هغه کورنۍ چې په سیمه کې موجودې وې وايي، صحنه دومره ناڅاپه او سپکوونکې وه چې ماشومان د وېرې په چیغو شول او هېڅوک نه پوهېدل چې ښځو دقیقاً کوم «جرم» کړی و. د ښځو د حقونو یو شمېر فعالان د طالبانو دا چلند د ښځو د محدودولو او کنټرول نوې مرحله بولي او دا یې «سپکاوی» او «د بشري حقونو ضد عمل» ګڼلی دی. د دوی په باور، طالبان د خپلو کورنیو پر ښځو واک نه‌لري، خو د خلکو ښځې په پنجره کې راګیرې کوي او د بندیزونو تر سیوري لاندې یې ساتي. مهسا مرادي، د ښځو د حقونو فعاله، زن‌نيوز ته وايي چې طالبان د ټولنې ښځې داسې ګڼي لکه د خپلو کورنیو هغه ناديده ښځې او نجونې، حال دا چې د هرات خلک لوستي، باخبره او ښاري دي او هېڅکله به پرېنږدي چې له هغوی سره د هماغه شان چلند وشي. د هغې په وینا، دا اقدام د ښاري ښځو د چپ کولو او پر ټولنه د وېرې د تپل یوه تازه هڅه ده. وجيهه، بله فعاله، وايي طالبان هره ورځ د ښځو له ژوند سره نوې لوبې جوړوي او د هغوی بنسټیز حقونه تر پښو لاندې کوي. هغې ټینګار وکړ چې ښځه حق لري له خپلې کورنۍ سره یا حتی یوازې بهر ولاړه شي او ډوډۍ وخوري، او د ښځو له بهر تګ او د خوړو له خوردلو منع کول د هغوی د فردي آزاديو د له منځه وړلو ښکاره هڅه ده. د خلکو په وینا، هرات چې پخوا د هېواد له تر ټولو ژوندیو او کورنۍ‌محوره ښارونو څخه و، اوس داسې ځای ګرځېدلی چې ښځې په کې حتی د یوه رستورانت په چوکۍ نه شي کیناستای او وېره لري. د شنبې ماښام ډله‌ییزو نیونو په خلکو کې نوې پوښتنې راولاړې کړې دي: که نن د ښځو ډوډۍ خوړل جرم ګڼل کېږي، نو سبا به څه بند وي؟ قدم وهل؟ خبرې کول؟ که حتی ساه ایستل؟

image: @MSF_Afghanistan/X د اېټالیا عفو بین‌الملل خبرداری ورکړی چې د طالبانو تازه محدودیت په هرات کې، چې له مخې یې ښځې پرته له برقعې روغتونونو ته داخلېدلای نه شي، د زرګونو ښځو او نجونو ژوند په خطر کې اچوي. دې بنسټ نن پنجشنبه (۲۲ لړم) په ایکس کې لیکلي دي: «د طالبانو جګړه د ښځو او نجونو پر وړاندې لاهم روانه ده. ښځې له ټولې عامه فضا ایستل شوې او له خپلو حقونو او انساني کرامت څخه محرومې شوې دي.» عفو بین‌الملل ټینګار کړی چې دا نوې منع د ښځو او نجونو د روغتیايي خدمتونو، حتی د ژوند ژغورونکو خدماتو، لاسرسی لا محدودوي او نړیواله ټولنه باید د دې وضعیت پر وړاندې چوپه پاتې نه شي. سازمان ویلي دي: «موږ تل د افغانستان د ښځو ترڅنګ ولاړ یو.» دا غبرګون په داسې حال کې دی چې طالبانو په وروستیو ورځو کې په هرات کې ښځو ته امر کړی چې یوازې د برقعې په اغوستلو دولتي ادارو، مکاتبو او روغتونونو ته داخلېدلای شي. رپوټونه ښيي چې ښځینه ډاکټرې، نرسانې او ښځینه ناروغانې د برقعې نشتون له امله د هرات حوزوي روغتون ته نه پرېښودل شوي. تر دې وړاندې ګڼو بشري او امدادي بنسټونو خبرداری ورکړی و چې د طالبانو دا پرېکړه د ښځو په روغتیايي خدمتونو منفي اغېز کوي او په هېواد کې د روغتیا بحران لا پسې ژوروي. د لړم په نیمايي کې طالبانو په هرات کې د برقعې اغوستل جبري کړل. هغه ښځې چې برقعه ونه لري، نه په تکسیو کې سپرېدلای شي او نه ښوونځیو او روغتونونو ته داخلېدلای شي. دې پرېکړې د ښځو د فعالانو پراخ اعتراضونه راپارولي او ښځو په کابل او هرات کې په سمبولیک حرکتونو کې برقعې سوځولې دي.

ځايي سرچینې په پنجشېر کې وايي چې طالبانو د ښځو له‌پاره له پنځو ډېر د سوادآموزۍ مرکزونه تړلي او استادان یې منفک کړي دي. د سرچینو په وینا، دا مرکزونه د پنجشېر په مرکز او یو شمېر ولسوالیو کې فعال ول او هغو ښځو ته یې زده‌کړې ورکاوه چې له مکتبه پاتې شوې وې. دغه ټولګي د تېر حکومت له وخته تر نندې فعال ول او لسګونه ښځې په کې زده‌کړې کولې. سرچینې زیاتوي چې طالبانو په دې ولایت کې هغه مسلکي لېسه هم تړلې ده چې په بېلو وختونو کې یې نجونو او هلکانو ته تدریس کاوه. د طالبانو سیمه‌ییزو مسئولینو تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي. دا اقدام په داسې وخت کې کېږي چې په تېرو میاشتو کې طالبانو په بامیان او ننګرهار کې هم ورته کړنې ترسره کړې دي؛ هلته لسګونه د ښځو سوادآموزۍ مرکزونه تړل شوي او لسګونه ښځینه ښوونکې له دندو لرې کړل شوې دي. یادونه ده چې له ۲۰۲۱ کال راهیسې، نجونې له شپږم ټولګي پورته له زده‌کړو محرومې شوې دي او پوهنتونونه، طبي انستیتوتونه او مسلکي کورسونه هم پر ښځو تړل شوي دي. د ښځو د حقونو فعالان د طالبانو دغه سیاستونه «جنسیتي آپارتاید» بولي؛ هغه لړۍ چې د دوی په وینا، موخه یې د ښځو بشپړ حذف له زده‌کړو او عامه فضا ده.

image: ACNUR مستند فلم «زما ماشومان چېرته دي؟» چې د خدیجه امین، په اسپانیا کې میشتې افغان خبریالې د ژوند کیسه بیانوي، د هسپانیا د سیویا ښار د اروپايي فلمونو په ۲۲م جشنواره کې نندارې ته وړاندې شوی دی. دا دوه برخیز مستند، د ونیسا هرنانډز بورکه او پابلو دیئوس بوزون له‌خوا جوړ شوی، او د یوې مور تر ټولو تریخ روایت انځوروي؛ هغه جګړه چې خدیجه یې د افغانستان له سقوط وروسته د خپلو ماشومانو له جلا کېدو سره مخ کړې. خدیجه امین، چې د «خبرنګارانو پرته له سرحد» د اسپانیا د څانګې د بورډ غړې ده، د فلم اصلي کرکټر او راوی ده. Source: Festival de Sevilla د جوړونکو په وینا، دا مستند د درې کلونو د څېړنو او تصویر اخیستنې پایله ده او د خدیجه سخت او اوږد سفر تعقیبوي؛ ښځه چې د کابل تر سقوط وروسته په ۲۰۲۱ کال کې اسپانیا ته کډواله شوه، خو د افغانستان په رسمي اسنادو کې «مړه شوې» ثبت شوې ده. په همدې موده کې، د هغې مېړه درې ماشومان افغانستان ته وړي او د میاشتو لپاره یې د هغوی د هر ډول اړیکې مخه نیولې ده. په مستند کې روایت کېږي چې د رسمي اسنادو نشتوالی او پېچلې حقوقي ستونزې لامل شوې چې خدیجه ونه شي کولی ثابت کړي چې د خپلو ماشومانو قانوني مور ده؛ هغه وضعیت چې خدیجه یې «د ژوند تر ټولو دردناک تجربه» بللې ده. په سیویا جشنواره کې د دې مستند ننداره د جوړونکو له‌خوا «د افغان ښځو د غږ د منعکس کېدو یو مهم ګام» بلل شوې ده. دغه اثر، د یوې افغانې مور د شخصي درد تر څنګ، نړیوالو لیدونکو ته د افغانستان د ښځو د رنځ، مقاومت او نه‌خوندي وضعیت یو روښانه انځور هم وړاندې کوي.

Image: unicef د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق (یونيسف) خبرداری ورکړی چې افغانستان، سره له دې چې د اقلیم د بدلون په رامنځته کولو کې یې ډېر لږ رول درلود، اوس له نړۍوالو د اوبو او اقلیم له بدترینو بحرانونو سره مخ دی؛ هغه بحران چې د میلیونونو ماشومانو ژوند له ګواښ سره مخامخ کړی دی. تاج‌الدین اویوالی، د یونيسف استازی په افغانستان کې، د نړېوال اقلیم کنفرانس (COP30) د پیل په مناسبت ویلي: «له افغانستان څخه هېڅ استازی په دې ناسته کې ګډون نه‌لري، په داسې حال کې چې د دې هېواد ماشومان د اقلیمي بدلون له پایلو تر ټولو ډېر زیان ویني.» نوموړي زياته کړې چې وچکالۍ، زلزلو او پرله‌پسې سېلابونو د افغان ماشومانو روغتیا، تغذیه او راتلونکی له منځه وړی او د خلکو لاسرسی د څښاک پاکو اوبو ته په یوه لویه بحراني ستونزه بدل شوی دی. د ده په وینا، اوس په افغانستان کې له نیمایي څخه ډېر د اوبو سرچينې له منځه تللې او اته له هر لسو کسانو ناپاکې اوبه څښي. د یونيسف استازي همدارنګه ويلي چې د اوبو رسولو او ښاري حفظ‌الصحې سیستمونه د طبیعي پېښو او د چاپېریال د تخریب له امله د نسکورېدو په حال کې دي او د ناپاکو اوبو له امله رامنځته شوې ناروغۍ ورځ تر بلې ډېریږي. یونيسف په خپل راپور کې ټینګار کړی چې افغانستان لا هم د نړۍ له هغو هېوادونو څخه دی چې د بشري مرستو له کمبود سره مخ دی، او دا مهال یوازې ۵ سلنه بودیجه د پاکو اوبو او د اقلیم د بدلون پر وړاندې د مقاومت د خدماتو لپاره برابره شوې ده. یاد بنسټ ویلي، یونيسف او د هغې همکاران د زیانمنو ماشومانو او کورنیو د ملاتړ لپاره هڅې کوي او د لمر پمپونو، د باراني اوبو د زېرمه کولو شبکو او بیړنیو روغتیایي خدمتونو په برابرولو سره هڅه کوي چې د خلکو د ژوند مهمو اړتیاوو ته لاسرسی وساتي. اویوالی ټینګار کړی: «د افغانستان ماشومان د اقلیم بحران نه‌دی رامنځته کړی، خو تر ټولو ډېر زیان یې دوی ویني.» دا خبرداری په داسې حال کې ورکول کېږي چې تېرې اوونۍ نړیوالو بنسټونو، په ځانګړي ډول د خوړو نړیوال پروګرام (WFP)، د فقر، خوارځواکۍ او بشري بحران د زیاتېدو په اړه خبرداری ورکړی و. د وچکالۍ د دوام، د کډوالو د جبري ستنېدو او د نړیوالو مرستو د کمېدو له امله، کارپوهان وايي چې افغانستان د یوې نوې بشري فاجعې په درشل کې دی.

social media طالبانو په ننګرهار او غور کې ۱۵ کسان، چې يوه ښځه هم پکې شامله ده، د خلکو په وړاندې په عام محضر کې وهلي دي. د طالبانو د سترې محکمې له لوري نن چهارشنبه (د لړم ۲۱مه) په خپره شوې خبرپاڼه کې ويل شوي، چې ۱۴ کسان، په شمول د يوې ښځې، د ننګرهار ولايت د لعل‌پور ولسوالۍ د ښاروالۍ او ابتدائي محکمې د حکم له مخې، پرون او نن د خلکو په وړاندې مجازات شوي دي. دغو کسانو ته د طالبانو محکمې د «له کوره تښتېدلو، د شرابو د پېر او پلور، لواطت او غلا» په تور د ۳۰ تر ۳۹ پورې د درو سزا ورکړې ده. په يوه بله جلا اعلاميه کې راغلي، چې د غور ولايت د ساغر ولسوالۍ يو سړی د «اخلاقي فساد» په تور د خلکو په وړاندې ۳۹ درو وهل شوی دی. له هغه وخت راهيسې چې طالبان يو ځل بيا واک ته رسېدلي، د دغې ډلې له لوري څو ځله کسان د خلکو په وړاندې وهل شوي او تر اوسه لږ تر لږه ۱۱ کسان د سلګونو کسانو په حضور کې اعدام شوي دي. نړيوالو د بشري حقونو مدافع بنسټونو په وار وار دا کړنې «د بشري حقونو ښکاره نقض» بللې او ټينګار يې کړی، چې عامه اعدامونه او بدني سزاوې د نړيوالو قوانينو پر خلاف او د انساني کرامت سره په ټکر کې دي.

Image credit: The Afghan Times «طالبانو مرستې خپلو کسانو ته وېشلې، زموږ لپاره هېڅ نه‌دي پرېښې.» د طالبانو له پرله‌پسې ادعاوو سره سره، چې ګواکې له بېرته راستانه شوو افغان کډوالو ملاتړ کوي، د افغانستان پر سړکونو دردناکې صحنې د بلې واقعيت کيسه کوي. ښځې، ماشومان او حتی نارينه، چې له ايران او پاکستانه شړل شوي، د ښارونو په بېلابېلو برخو کې د سترګو له اوښکو ډک د رهگذرو مخې ته د مرستې لاس غځوي؛ دا يوه ترخه کيسه ده د فقر، بې‌وسۍ او نه‌پوره شوو ژمنو. طالبان ادعا کوي چې بېرته راستانه شوو کډوالو ته يې په بېلابېلو برخو کې بشردوستانه مرستې برابرې کړې دي، خو د زن‌نيوز د ميداني راپورونو له مخې، ډېری له دغو مرستو هېڅکله تر اړمنو خلکو نه‌دي رسېدلي. يو شمېر بېرته راستانه شوو مهاجرو زن‌نيوز ته ويلي چې طالبانو د نړيوالو مرستندویو ادارو مرستې خپلو کسانو ته وېشلې او د غريبو خلکو لپاره هېڅ برخه نه‌ده پاتې شوې. خجسته، يوه مور چې دوه کوچني ماشومان لري، اوس د فراه په بازار او د سړک په غاړه ناسته ده او له رهګذرو مرسته غواړي. هغې زن‌نيوز ته وويل: «خدای خير ورنه کړي هغه څوک چې موږ يې بدبخته کړو. ووينئ، نيمه شپه ده، زه په دې يخ او دوړ ډک هوا کې ګرځم او زما ماشومان ناروغ دي. موږ له تهرانه وشړل شو. پرته له هغه پنځه زره افغانيو چې د نيمروز پر پوله يې راکړې، بله هېڅ مرسته مو نه‌ده ترلاسه کړې. بې‌سروپناه يم او د مجبورۍ له امله ګدايي کوم.» په نيمروز ولايت کې خالده، چې يوه بله بېرته راستانه شوې ښځه ده، له خپلې کورنۍ سره يو ځای په سړکونو کې د مرستې لاس غځوي. هغې وويل: «دا سړی مې مېړه دی، د هغه لپاره کار نشته. اوس موږ ټوله کورنۍ ګدايي کوو. ډېری شپې مو ډوډۍ نه‌لرو او له خالي لاسونو خپل تشې خيمې ته بېرته ستنېږو.» په هرات کې بيا نازنين، چې دوه لوڼې او يو کوچنی زوی لري، څلور مياشتې کېږي چې د ترقي په پارک کې ژوند تېروي او د خلکو مخې ته د مرستې لاس غځوي. هغې وويل چې د خوست اصلي اوسېدونکې ده، خو د بېرته تګ کرايه نه‌لري. هغې زياته کړه: «زه د خوست يم، خو د تګ پيسې نه لرم. څلور مياشتې کېږي چې دلته پاتې يم. ورځې ګدايي کوم څو زما ماشومان وږې پاتې نه‌شي، او شپې په پارکونو او د سړکونو پر غاړو ويده کېږو. هیڅوک موږ ته نه راځي.» په بېلابېلو افغان ښارونو، په ځانګړي ډول له ايران او پاکستانه د جبري شړل شوو مهاجرو له راتګ وروسته، د ګدايۍ د زياتېدو څپه د هېواد له سترو انساني بحرانونو څخه ګرځېدلې ده. په داسې حال کې چې د «بېرته راستانه شوو کډوالو د ملاتړ» په نوم ميليونه ډالره نړيوالې مرستې افغانستان ته راوهيږي، بې‌سروپناه ښځې او ماشومان لا هم د سړکونو پر غاړو ناست دي او د خلکو د لږ تر لږه رحم او خواخوږۍ په تمه دي.

Sent to Zan TV د افغانستان د ښځو د ازادۍ فانوس غورځنګ غړو د طالبانو له تازه اقدام سره، چې د هرات په ولایت کې یې پر ښځو د برقعې اغوستل جبري کړي، د اعتراض غونډه ترسره کړه. دا لاریون د سه‌شنبې په ورځ (۲۰ لړم) وشو. په يوه اعلامیه کې چې له لوري يې خپره شوې، راغلي دي: «جبري پوښښ د ښځو د انساني کرامت او فردي آزادۍ خلاف عمل دی. اسلام د پوهاوي او انتخاب دين دی، نه د اجبار او وېرې. حجاب هغه وخت ارزښت لري چې له ايمان او دروني باور څخه راولاړ شي، نه د زور او ګواښ له لارې.» دغه غورځنګ ټینګار کړی چې هېڅ نظام حق نه لري د ښځو له بدن او جامو څخه د سياسي يا مذهبي واک د څرګندولو لپاره استفاده وکړي. په اعلامیه کې زياته شوې ده: «د ښځې ازادي د ټولنې له آزادۍ نه بېلېدونکې برخه ده؛ هغه ټولنه چې ښځه زنداني کړي، خپله د جهل په تياره کې بند پاتې کېږي.» غورځنګ د افغان ښځو د مقاومت يادونه کړې او ويلي یې دي: «ښځو د تر ټولو سختو کلونو پر مهال د پوهاوي څراغ بل ساتلی، خو طالبان د جبري پوښښ په تحمیل سره هڅه کوي دا څراغ مړ کړي.» دا اعتراض په داسې حال کې شوی چې طالبانو په وروستیو ورځو کې په هرات ولایت کې پر ښځو د برقعې اغوستل جبري کړي دي. ښځو ته پرته له برقعې د روغتونونو، ښوونځيو او عامه ترانسپورټ وسایلو ته د ننوتو اجازه نه ورکول کېږي؛ هغه کړنه چې د ښځو فعالان یې «د طالبانو د منظمې تګلارې يوه برخه د ښځو د بشپړ حذف لپاره» بولي.